Interview – Wil van der Valk

Wil van der Valk (gemeente Arnhem, Grondbank Midden Nederland, gepensioneerd)

“Mooie dingen komen voort uit problemen. Ga na wat jouw bijdrage aan de oplossing is. Bekijk het positief.”

Wil startte zijn loopbaan bij de Universiteit van Utrecht en kwam in 1986 als bodemadviseur in dienst bij gemeente Arnhem. De bodemproblematiek vroeg, na onder meer Lekkerkerk, binnen gemeente Arnhem om structurele aandacht.

Normen uit de wet schuurden met de praktijk

Wil: “Mooie dingen komen voort uit problemen. Zoals de Wet bodembescherming (1987), die normen bevatte voor de kwaliteit van de bodem. Zo werd voorkomen dat er bijvoorbeeld hele wijken op giftbelten werden gebouwd. Toch schuurden de normen uit de wet in de praktijk. De bodem moest voldoen aan de natuurlijke achtergrondwaarden. Uit onderzoek bleek dat de Nederlandse bodem zelden voldeed aan die waarden. Dus eigenlijk kon er niet meer gebouwd worden. En daarnaast mocht grond boven de A-waarde niet meer (her)gebruikt worden maar als afval gestort. Er ontstond dus een nieuw probleem eind jaren tachtig. Er werd minder gebouwd en in steden lagen hopen grond, omdat afvoer veel te kostbaar was. Een vicieuze cirkel! Om deze cirkel te doorbreken werd er door een aantal gemeenten in Gelderland en provincie Gelderland een bestuurlijk overleg georganiseerd. Gemeenten Zutphen, Apeldoorn, Ede, Nijmegen en Arnhem en de provincie besloten samen het bodemsaneringsbeleid in het stedelijk milieu op te stellen. Eigenlijk was dit het eerste resultaat van de Gelderse kennissamenwerking.” 

Om vervolgens grip op het afvoeren van verontreinigde grond te krijgen en te houden is er in Arnhem een gemeentelijke grondbank opgezet. De Grondbank in Rotterdam was hiervoor een goed voorbeeld. Bijna 30 gemeenten namen deel aan Grondbank Midden Gelderland.

Pionieren en fanatiek meedoen

“Samen oplossingsrichtingen voor vraagstukken bedenken. Samen eenduidig beleid formuleren. Dat is waar het GBB voor stond. Er werd altijd constructief samengewerkt. Dat was mooi om te ervaren. Het was ook veel pionieren. En je moest ook wel een beetje fanatiek zijn! Ik volg het GOO nog altijd en ik zie dat fanatisme nog steeds bij een aantal bodemcollega’s terug.”

Probeer altijd het groter geheel te zien

De kennissamenwerking binnen het GOO is goud waard. “Werk je bij een gemeente of omgevingsdienst, dan sta je dicht bij de mensen en bedrijven. En als die mensen en bedrijven problemen ervaren, zoek je naar een oplossing. Bedenk dat je dit niet alleen hoeft te doen! Schakel collega’s in, bijvoorbeeld binnen het GOO, vertrouw elkaar en werk naar een oplossing toe. Ga na wat jouw bijdrage aan de oplossing is. Bekijk het positief en maak geen nieuwe problemen. Probeer altijd het groter geheel te zien en te werken aan het verbeteren van de kwaliteit van de omgeving.”