Samen sterker in samenwerking: doorpakken met de Omgevingswet
Een zoektocht vol verrassingen, wennen en pionieren, maar ook vrijheid, kansen zien en meer lef hebben: de Omgevingswet brengt in Gelderland veel verschillende ervaringen naar boven. Tijdens de Gelderse Dag van de Omgevingswet op 20 maart werd het eerste jaar werken onder deze wet uitvoerig onder de loep genomen. Onder het motto “Samen sterker in samenwerking” ging het gesprek tussen ruim 300 ambtenaren, managers en bestuurders vooral over de toekomst.
“De uitvoeringskracht is immens, de schouders worden eronder gezet. Nu is het tijd om door te zetten en keuzes te maken”, aldus Marjolein Jansen, directeur-generaal Ruimtelijke Ordening van ministerie van VRO. Zij ging tijdens een interactief panel in gesprek met de gedeputeerden en diverse bestuurders uit Gelderland. Jansen: “Zorg voor een betere aansluiting tussen de dagelijkse uitvoering en de bestuurlijke processen. De impact van de invoering lijkt ‘meegevallen’, maar blijf niet hangen in wat we nu hebben, ga doorontwikkelen en investeren in nieuwe werkwijzen.” Een stevige boodschap aan de bestuurders, die goed aansloot bij wat er eerder op de dag werd besproken tijdens het ochtendprogramma.
Samen werken aan praktische oplossingen
Edward Stigter, directeur van het programma Aan de Slag met de Omgevingswet, opende de Gelderse Dag van de Omgevingswet in het Koelhuis te Zutphen met een oproep om samen te blijven werken aan de verdere implementatie van de wet. “De Omgevingswet is geen eindpunt, maar een kans om samen te bouwen aan een betere leefomgeving. Dat vraagt om samenwerking en doorontwikkeling,” aldus Stigter. Dagvoorzitter Symone de Bruin vroeg Stigter wat de belangrijkste uitdagingen zijn, nu het programma ‘Aan de slag’ tot een afronding komt. “Samenwerking is essentieel voor het succesvol realiseren van de doelen van de Omgevingswet. We hebben elkaar echt nodig. Verlies daarbij het perspectief van de inwoner en ondernemer niet uit het oog.” Ook de doorontwikkeling van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) is van belang. Hoewel het systeem functioneert, is verdere verbetering nodig om het gebruiksvriendelijker en efficiënter te maken.
Ervaringen delen
De aanwezige beleidsmedewerkers en managers gingen vervolgens uiteen in 16 interactieve sessies. Er waren sessies over thema’s als de beleidscyclus, omgevingsvisies, omgevingsplan, regionale samenwerking, participatie, het goed benutten van het DSO en het stroomlijnen van het VTH-proces. Er werden praktische cases besproken en ervaringen gedeeld. De opbrengsten uit deze sessies waren deels gespreksstof voor de middag, waarbij bestuurders en directeuren uit Gelderland aansloten.
‘Wat gaan we morgen écht doen?’
Tijdens het middagprogramma nam emeritus-hoogleraar gebiedsontwikkeling Friso de Zeeuw op bevlogen wijze de aanwezige bestuurders mee in zijn verhaal. Hij betoogde dat effectieve samenwerking meer vraagt dan formele afspraken. Hij waarschuwde voor valkuilen zoals overambitieuze integrale plannen en het onvoldoende betrekken van gemeenteraadsleden en maatschappelijke partijen. Daarnaast pleitte hij voor een pragmatische aanpak met focus op concrete uitvoeringsprojecten en realistische doelen. “Voorkom beleid zonder actie en vraag jezelf steeds af: wat gaan we morgen echt doen?” was zijn heldere boodschap.
Keuzes maken
Tijdens het panelgesprek wisten de panelleden wel waarmee zij ‘morgen’ aan de slag wilden. Ans Mol – van de Camp, gedeputeerde in Gelderland, benadrukte het belang van duidelijke en snelle besluitvorming rondom stikstof om ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk te houden. Haar collega, gedeputeerde Dirk Vreugdenhil, vertelde over de stappen die de provincie neemt om beleid eenvoudiger en effectiever te maken. Zo wordt de Omgevingsvisie flink aangescherpt en meer sturend gemaakt, zodat het beleid in de praktijk beter uit te voeren is. Ook wethouder Noël Vergunst van gemeente Nijmegen onderstreepte het belang van integrale omgevingsvisies om ruimtelijke doelstellingen te realiseren: “De bestuurlijke samenwerking op regionaal niveau moet beter, op ambtelijk niveau lukt dit wel.” Tanja Cuppen, dijkgraaf Waterschap Rivierenland, pleitte voor meer vroegtijdige samenwerking en goede afstemming om klimaat- en wateruitdagingen succesvol aan te gaan.

De gezamenlijke boodschap was duidelijk: voor een succesvolle integratie van de Omgevingswet is meer samenwerking, vertrouwen én lef nodig, waarbij duidelijke keuzes maken essentieel is. De Gelderse Dag van de Omgevingswet inspireerde deelnemers om de kansen van de Omgevingswet te omarmen en zo bij te blijven dragen aan een veilige, duurzame en gezonde Gelderse leefomgeving.
De Gelderse Dag van de Omgevingswet is een initiatief van het programma Aan de slag met de Omgevingswet, Provincie Gelderland en de Gelderse Omgevingsdiensten.
