Week-nieuwsbrief RWS Bodem en Ondergrond (10 2025)

1. Data helpt besluitvorming beheer Waddenzee

Onderzoekers van het NIOZ (Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee) hebben onderzoekgegevens van bodemmonsters uit de Waddenzee beschikbaar gemaakt voor iedereen die ze maar gebruiken wil.

De vrijgegeven monsters zijn tussen 2008 en 2021 genomen in de Waddenzee en de EemsDollard. In de verzamelde gegevens staat waar soorten bodemdieren het liefst leven, maar ook hoe de omgeving waar ze in leven precies in elkaar steekt.
Lees verder

2. Publicatie nieuwe norm voor milieuhygiënisch beschrijven van bodem, slib en grondwater

NEN 6693 ‘Bodem, slib en grondwater –  Waarneming en beschrijving van (water-) bodem, grondwater, grond en baggerspecie’ is gepubliceerd. Deze nieuwe norm heeft grote gevolgen voor iedereen die te maken heeft met de beschrijving van bodem, slib en grondwater bij milieukundig onderzoek. 
Lees verder

3. Early Warning: rijk worden van natuurherstel

Een van de taken van het programma Strategische Verkenningen is om ontwikkelingen in de omgeving tijdig te signaleren. Wat verandert er in de samenleving? Zijn er bewegingen of initiatieven die relevant zijn voor het werk of de organisatie van Rijkswaterstaat?
Lees verder

4. ‘Meebewegen met zeespiegelstijging kan op veel verschillende manieren’

Deltares onderzocht aan de hand van diepte-interviews welke rol ‘meebewegen’ kan hebben in de Nederlandse klimaatadaptatie. ‘Meebewegen betekent ruimte geven aan water en dat kan op veel verschillende manieren toegepast worden’.
In 2020 publiceerde Deltares een onderzoek met verschillende strategieën voor adaptatie aan zeespiegelstijging. “Daarin was ook aandacht voor de adaptatiestrategie ‘meebewegen’ en dat bracht veel reacties teweeg”, zegt Carolien Kraan. “Door middel van diepte-interviews met 43 experts, uit de waterwereld, maar ook uit de landbouw, het verzekeringswezen en de bancaire wereld, zijn we op zoek gegaan naar een genuanceerder beeld over deze aanpak.”


Lees verder

5. Europese waterstrategie in de maak: waterschappen dringen aan op meer samenwerking

De Europese Unie werkt aan een nieuwe strategie om waterbestendigheid te verbeteren. De zogenoemde Water Resilience Strategy wordt naar verwachting in het tweede kwartaal van dit jaar gepresenteerd. De strategie moet oplossingen bieden voor toenemende problemen zoals droogte, overstromingen en vervuiling.
Lees verder

6. Nieuwsbrieven en bijeenkomsten

Bijeenkomsten

  • MER slim inzetten bij omgevingsbeleid | Aan de slag met de Omgevingswet
    De Omgevingswet stimuleert een integrale en efficiënte aanpak van omgevingsbeleid. Toch realiseren gemeenten vaak pas laat dat een milieueffectrapportage (mer) nodig is. Dit leidt tot tijdsdruk en gemiste kansen om beleidskeuzes beter te onderbouwen. Om dit te voorkomen, ontwikkelde Platform31 samen met Antea Group, het ministerie van IenW, de Commissie voor de mer en 10 gemeenten de mer-basis. Dit hulpmiddel maakt het mogelijk om mer slimmer en efficiënter in te zetten.
  • Nationaal Congres Beheer Openbare Ruimte 2025 | Aan de slag met de Omgevingswet
    Het jaarlijkse feestje van de beheerders van de fysieke leefomgeving, dát is het Nationaal Congres Beheer Openbare Ruimte (NCBOR). Vakgenoten komen samen, delen strategische en tactische kennis en maken verbinding.
    Deze editie staat in het teken van ‘Vernieuwend samenspel: de weg naar 2030’. Nederland staat voor enorme uitdagingen om doelen in 2030, 2040 en 2050 gerealiseerd te hebben. En 2030 komt met rasse schreden dichterbij. Wat is uw rol in het geheel? 

7. Nieuws over de Omgevingswet

8. Nieuws over Biodiversiteit en duurzaam bodemgebruik

  • Opgroeiende vissen blijken kieskeurig en wisselen snel van leefomgeving
    Het gaat niet goed met de stroomminnende riviervissen in Nederland. Onderzoekers van Wageningen University bekeken de effecten op deze soorten van herstelmaatregelen in het kader van Ruimte voor de Rivier. Die blijken positief: gevarieerde en goed verbonden uiterwaarden zijn essentieel. ‘Maar het ligt allemaal heel subtiel’.
  • Mestverkenner wil meer haast maken dan minister kan
    Sinds een paar maanden is oud-Kamerlid Raymond Knops de ‘mestverkenner’ van landbouwminister Femke Wiersma. Zijn opdracht is snel te zorgen dat er veel meer mest van veehouders wordt verwerkt en vergist, doordat gemeenten en provincies meer vergunningen afgeven voor grotere en kleinere mestvergistingsinstallaties.

9. Nieuws over Circulaire economie

  • Grondstoffenschaarste maakt circulaire economie noodzakelijk – PONT Klimaat
    Net als CEO’s wereldwijd zien ook Nederlandse CEO’s geopolitieke conflicten als een zeer grote bedreiging voor hun bedrijf, zo blijkt uit PwC’s 28e CEO Survey. Een terechte zorg. Vooral als het gaat om de beschikbaarheid van (kritieke) grondstoffen is Nederland zeer kwetsbaar. Een krachtige manier om die kwetsbaarheid te beperken, is een meer circulaire economie. De overheid moet een sterke rol pakken om dit te realiseren, menen econoom Jan Willem Velthuijsen en duurzaamheidsexperts Jenny Bruin en Liza van der Neut.
  • Warmte365 – Circulaire economie met minder grondstoffenverbruik nog niet in zicht
    In tegenstelling tot wat de overheid probeert te bereiken, is het gebruik van grondstoffen in Nederland de afgelopen jaren gestegen. Dat blijkt uit onderzoek van het Planbureau van de Leefomgeving (PBL). In 2022 was het gebruik van grondstoffen gestegen ten opzichte van 2020. Het doel van de overheid, om in 2030 minstens de helft minder fossiele grondstoffen te gebruiken, lijkt niet meer haalbaar.

10. Nieuws over de energietransitie

  • Voorstel Wet bestrijden energieleveringscrisis in consultatie | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl
    Hoewel de vraag naar aardgas daalt, speelt gas nog steeds een cruciale rol in de Nederlandse energievoorziening. Nederland heeft een goed functionerend gassysteem en kent waarborgen om plotselinge verstoringen op te vangen. Bij een ernstige verstoring kan aanvullend overheidsingrijpen nodig zijn. Met het voorstel voor de Wet bestrijden energieleveringscrisis (wbe) wil het kabinet de weerbaarheid van het gassysteem verbeteren en een duidelijk kader opstellen op welke manier de overheid kan ingrijpen als dat nodig is. Het wetsvoorstel ligt vanaf vandaag ter consultatie.
  • Meer onderzoek naar mogelijke invloed ‘zwerfstroom’ op vee gevraagd
    De provincie Zuid-Holland heeft diverse ministeries gevraagd om gezamenlijk onderzoek te doen naar de invloed van zogeheten zwerfstroom op vee. Zwerfstromen zijn elektrische stromen die een andere weg nemen dan ze zouden moeten doen en bijvoorbeeld de grond in gaan. Twee veehouders uit Ooltgensplaat, een dorp op het Zuid-Hollandse eiland Goeree-Overflakkee, zeggen dat hun koeien en geiten gezondheidsproblemen hebben als gevolg van zulke stromen die volgens hen mogelijk bij windturbines uit de buurt vandaan komen.

11. Nieuws over klimaatverandering, -adaptatie en Bodemdaling

  • Hoe Zwolle werkt aan de wijk van morgen – Klimaatadaptatie
    Bij een delta denk je al gauw aan Zeeland. Zwolle is er ook een. Climate Campus werd opgericht voor de aanpak van deltavraagstukken in deze regio en groeide door tot een netwerk voor maatschappelijke vernieuwing. Renate Postma, initiatiefnemer en trekker vanuit de gemeente, vertelt wat dat oplevert.
  • Stimuleren of verplichten: hoe krijgen we groenere tuinen met minder tegels? – Klimaatadaptatie
    Regentonnenacties, het NK Tegelwippen, de Maand van de Groene Tuin: er zijn talloze campagnes om inwoners te motiveren om maatregelen te treffen voor klimaatadaptatie. Regenwater opvangen en hergebruiken kan wateroverlast verminderen en drinkwater besparen. Ook minder tegels en meer planten in de tuin kan helpen. Maar is stimuleren genoeg of is verplichten soms nodig?

12. Nieuws over (grond)water

13. Nieuws uit de regio

Vanuit of over de regio nog de volgende berichten:

Provincie Overijssel

  • Overijssel wil minder Twence en meer aardwarmte | Hengelo | tubantia.nl
    Volgens de provincie Overijssel is Twente straks té afhankelijk van afvalverwerker Twence voor het verwarmen van woningen. Aardwarmte komt daarom in Twente nadrukkelijker in beeld als oplossing. Eind dit jaar moet er een onderzoek liggen waaruit de mogelijkheden van geothermie blijken.
  • Windturbine op rwzi Kampen moet derde energieverbruik WDODelta leveren
    Waterschap Drents Overijsselse Delta plaatst op de rwzi in Kampen een windturbine die een derde van het jaarlijkse energieverbruik van het waterschap moet gaan leveren. WDODelta wil dit jaar elektriciteitsneutraal en in 2030 energieneutraal zijn.
  • Het blijft in Overijssel (voorlopig) gewoon zoals het was – Nieuwe Oogst
    Voor het Overijssels beleid heeft de splitsing van de provinciale BBB-fractie nog geen invloed. Woensdag probeerden oppositiefracties tevergeefs een wig te drijven tussen coalitiepartijen BBB, VVD, SGP, PvdA en GroenLinks. Omdat de nieuwe partij Provincie Belang Overijssel (PBO) zich achter het coalitieakkoord bleef scharen, was het dagelijks bestuur geen moment in gevaar. Voorlopig, want er zit oud zeer tussen BBB en PBO.

Provincie Gelderland

  • Saneren terrein met PFAS in Doetinchem kost miljoenen
    De gemeente Doetinchem verwacht voor de zomer klaar te zijn met het saneren van een terrein dat ernstig vervuild is met schadelijke PFAS-stoffen. Het gaat om een stuk grond op een bedrijventerrein waar gebruikt blusschuim uit ruim 1300 vaten in de bodem is gelekt. Met het afvoeren en saneren van de grond is zeker 8,5 miljoen euro gemoeid. Volgens Doetinchem gaat het met zo’n 20.000 ton vervuilde grond die wordt afgevoerd om de grootste PFAS-operatie in Nederland.
  • Vleermuizen tussen de computerservers
    De verduurzaming van bedrijventerreinen is een ondergeschoven kindje. Om dit proces van de grond te krijgen, is het belangrijk dat bedrijven goed georganiseerd zijn. Dat kan werken als springplank, zo laten ondernemers in Zaltbommel zien.

Provincie Groningen

  • Provinciaal energieprogramma is klaar – Nieuws uit Noord-Groningen
    Om een robuust energiesysteem te garanderen en zo toekomstige netcongestie te voorkomen, heeft de provincie Groningen samen met haar partners het Provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (pMIEK) ontwikkeld.
  • Versterkingsoperatie Groningen duurt minstens drie jaar langer
    De versterkingsoperatie in Groningen duurt tot zeker 2031 of 2032, meldt de Nationaal Coördinator Groningen (NCG).Eerder was al bekend dat de versterkingsoperatie niet in 2028 afgerond kan zijn. De NCG meldt nu dat het merendeel van de huizen en gebouwen in 2028 klaar zal zijn, maar dat zo’n 2800 panden pas daarna worden versterkt. Marieke Ferwerda, directeur van de NCG zegt tegen RTV Noord dat de nieuwe schatting realistischer is.

Provincie Fryslan

Provincie Drenthe

Provincie Flevoland

Provincie Utrecht

  • De Stichtse Rijnlanden neemt extra maatregelen voor schoner water
    Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden heeft op 19 februari een actieplan goedgekeurd met aanvullende maatregelen om de waterkwaliteit verder te verbeteren. Het pakket met maatregelen is nodig om de doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) voor 2027 te halen. “Er is meer nodig om de doelen te halen”, zegt Gijs Stigter, hoogheemraad bij De Stichtse Rijnlanden.
  • Utrecht krijgt grootste autovrije stadswijk
    In Utrecht begint komende week de bouw van een nieuwe woonwijk. Merwede moet met zesduizend woningen de grootste autovrije wijk van Nederland worden. De wijk komt te liggen tussen het Merwedekanaal en Park Transwijk, aan de zuidwestkant van de stad en er kunnen naar schatting twaalfduizend mensen wonen. Het aanbod bestaat uit 1800 sociale huurwoningen, 1500 middenhuur en betaalbare koophuizen en 2700 vrije sector huur- en koopwoningen, aldus de gemeente.
  • Provincie Utrecht blij met schrappen vierde aanvliegroute
    De provincie Utrecht vindt het ‘fijn’ dat nu duidelijk is geworden dat er geen vierde aanvliegroute naar Schiphol komt. ‘Niet alleen vanuit de inwoners van de provincie, maar ook vanuit ons waren hier grote zorgen over’, meldt de provincie.

Provincie Noord-Holland

Het idee is dat gemeenten, maar ook bijvoorbeeld ook het waterschap, met het geld nieuw bosgebied kunnen ontwikkelen. Dat zou in theorie dus ook op Texel kunnen.

Provincie Zuid-Holland

Provincie Zeeland

Provincie Noord-Brabant

  • Kernreactors: de ene gemeente schrikt, de andere niet
    De provincie Noord-Brabant steekt vier miljoen euro in de bouw van een nieuw type gesmoltenzoutreactor van het Nederlandse bedrijf Thorizon. Dat maakte VVD-gedeputeerde Martijn van Gruijthuijsen woensdag bekend. Hiermee volgt Brabant een beslissing van de Franse overheid, die eerder al tien miljoen euro weglegde voor deze kleine kernreactor. Binnen 2,5 jaar moeten er prototypes zijn en een testfaciliteit in Noord-Brabant, dat al sinds 2022 met Thorizon samenwerkt.
  • Brabant: toestemming voor herinrichting zone rond A59
    De provincie Noord-Brabant mag de plannen voor herinrichting van het gebied rond de A59 tussen Waalwijk en Den Bosch gaan uitvoeren. De Raad van State heeft geoordeeld dat de plannen van de provincie nu wel op orde zijn. In twee eerdere tussenuitspraken werd de provincie teruggefloten omdat er onder meer tekortkomingen waren rond de aantasting van natuurgebieden.
  • Breda legt passage aan voor boomkikkers
    De gemeente Breda legt een ecologische passage op een viaduct over de A58 aan voor boomkikkers. Via de groenstrook kunnen boomkikkerpopulaties in verschillende natuurgebieden elkaar makkelijker bereiken en de soort genetisch versterken. De gemeente schat dat het project bijna 280.000 euro gaat kosten. De provincie Noord-Brabant draagt ongeveer 125.000 euro bij.

Provincie Limburg

  • PFAS-vervuiling in het drinkwater van Genk en Maasmechelen
    Uit onderzoek van de Belgische nieuwssite Apache blijkt dat in Genk en Maasmechelen te veel PFAS in het drinkwater zit. In heel Vlaanderen is TFA, de kleinste variant van PFAS, aanwezig in het drinkwater. De concentraties in de rest van Limburg blijven over het algemeen binnen aanvaardbare grenzen. De exacte impact op de volksgezondheid is nog onduidelijk, maar de Watergroep waarschuwt dat vervuiling door pesticiden en industriële activiteiten zoveel mogelijk moet worden beperkt.
  • Provincie komt met ‘aanvalsplan’ stikstof – L1 Nieuws
    Provincie Limburg komt in mei met een ‘aanvalsplan’ over hoe zij denkt de vergunningverlening weer op gang te krijgen. Door de stikstofuitspraak van de Raad van State kunnen zeker driehonderd (bouw)projecten nu geen natuurvergunning krijgen, zei gedeputeerde Léon Faassen (BBB) vrijdag.
  • Lancering Bouwstroom Limburg
    Woensdag 26 februari vond in Roermond de officiële lancering plaats van Bouwstroom Limburg. Hiermee hebben HEEMwonen, Wonen Limburg, Wonen Zuid, Servatius, Woonpunt en Maasvallei hun krachten gebundeld, met de bedoeling het bouwtempo van betaalbare woningen in Limburg te versnellen.

Caribisch Nederland

Bestuurscollege dreigt met bestuursdwang tegen Selibon – Bonaire.Nu
Het Bestuurscollege van Bonaire heeft vuilverwerker Selibon vier weken de tijd gegeven om haar zorgplicht op Stortplaats Lagun te herstellen. Indien de situatie niet vóór 1 april is verbeterd, zal het BC overgaan tot bestuursdwang, waarbij de overheid zelf de herstelmaatregelen uitvoert ‘en de kosten op Selibon verhaalt’.

Stichting Pro Lagun eist ‘per direct’ sluiting vuilstort Bonaire – Bonaire.Nu
De Stichting Pro Lagun heeft een handhavingsverzoek ingediend bij de Directie Toezicht en Handhaving van het Openbaar Lichaam Bonaire. De stichting eist, middels een brief van advocate Barbara Nagelmakers op 20 februari jl, dat de stortplaats Lagun ‘per direct wordt gesloten’ en dat de overheid maatregelen neemt om verdere milieu- en gezondheidsrisico’s te voorkomen.