Week-nieuwsbrief RWS Bodem en Ondergrond (24 2024)

Bodem wegwijzer (Bodem+ is officieel uit de lucht)

Bodemplus.nl is overgegaan naar het thema bodem op iplo.nl. Deze pagina is de wegwijzer naar het onderwerp van uw keuze. U vindt hier verwijzingen naar pagina’s op iplo.nl en andere relevante websites. Kijk vooral ook op de pagina van het thema bodem.

Lees verder via deze link.

Circulaire gemeentefonds 2024

De meicirculaire gemeentefonds 2024 informeert gemeenten over de gemeentefondsuitkeringen voor 2024 en verder. De meicirculaire is gebaseerd op de voorjaarsbesluitvorming van het Rijk. Hierin staat relevante informatie over de zogenaamde bommenregeling.

Lees verder via deze link.

Rapportage Staat van Ons Water 2023 naar Tweede Kamer

Minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat heeft het rapport ‘Staat van ons water 2023’ naar de Tweede Kamer gezonden. In het rapport wordt een overzicht gegeven van de ontwikkelingen in het waterbeleid van 2023.

Lees verder via deze link.

Komt de Natuurherstelwet er alsnog door?

Zou de Natuurherstelverordening dan alsnog werkelijkheid worden? Het Belgische EU-voorzitterschap heeft het omstreden Europese wetsvoorstel als hamerstuk geplaatst op de agenda van de raad van milieuministers op maandag 17 juni. Afgelopen maart hadden de Belgen de wet juist van de agenda gehaald, omdat er op het laatste moment een blokkerende meerderheid was ontstaan. De Europese biodiversiteitswet kwam de steun van één lidstaat tekort. Die situatie was ontstaan nadat Nederland en Hongarije van standpunt waren veranderd.

Lees verder via deze link.

Handreiking helpt om groen volwaardig mee te nemen in ruimtelijke plannen

Het Rijk wil de stedelijke omgeving groener, gezonder en klimaatbestendiger maken. De ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) werken daarom aan de programmatische aanpak Groen in en om de Stad. Het eerste resultaat hiervan is de handreiking Groen in en om de Stad, die gemeenten en provincies helpt om groen goed te kunnen borgen.

Lees verder via deze link.

Bijeenkomsten

·         ‘Global Resources Outlook 2024 en de relevantie voor Nederland’ 15.00 – 17.00 – 12 juni – link

Nieuws over de Omgevingswet

·         Test uw kennis in de Escaperoom op de Schakeldag | Informatiepunt Leefomgeving (iplo.nl)
Dompel uzelf onder in de Omgevingswet. En los met een team de puzzels op in de Escaperoom van de Schakeldag. Probeer zo binnen 20 minuten te ontsnappen. Schrijf u in voor dit populaire onderdeel van de Schakeldag.

·         Wkb: ‘Verbouw’ gaat niet al op 1 januari 2025 in | Informatiepunt Leefomgeving (iplo.nl)
De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) geldt momenteel alleen voor nieuwe bouwwerken in gevolgklasse 1. En dus niet voor te verbouwen bouwwerken. Ook op 1 januari 2025 zal de Wkb niet gelden voor verbouw. Wanneer de Wkb wel zal gaan gelden voor verbouw is momenteel niet bekend.

·         Vinex herrijst uit de as: Rijk gaat nieuwe grote woningbouwlocaties aanwijzen – PONT Omgeving (omgevingsweb.nl)
Het Rijk gaat nieuwe grote woningbouwlocaties aanwijzen voor na 2030. Een deel zal buitenstedelijk zijn. Minister Hugo de Jonge laat zich daarbij nadrukkelijk inspireren door de vroegere Vinex-aanpak.

Nieuws over Biodiversiteit en duurzaam bodemgebruik

·         Natuur vangt minder fijnstof af door schonere lucht – PONT Omgeving (omgevingsweb.nl)
Bomen en planten filteren schadelijke fijnstofdeeltjes uit de lucht. Tussen 2013 en 2021 daalde de hoeveelheid fijnstof die bomen en planten jaarlijks afvangen met ruim een derde. Dit komt doordat er minder fijnstof in de lucht zit. Dat meldt het CBS op basis van de Natuurlijk kapitaalrekeningen.

Nieuws over Circulaire economie

·         Onrust over de milieuscore van biobased materialen (binnenlandsbestuur.nl)
Afgelopen februari. Grote onrust in de politiek en de bouwwereld. Kort ervoor was de consultatie geopend voor de aanscherping van de MilieuPrestatie Gebouwen (MPG). Van elke nieuwe woning en elk kantoor moet het materiaalgebruik voldoen aan steeds strengere milieu-eisen. Dit is onderdeel van de omgevingsvergunning, waarvan gemeenten de handhavers zijn. Maar de nieuwste aanscherping is omstreden, want de resultaten komen politiek slecht uit.

Nieuws over de energietransitie

·         Zon- en windenergie vorig jaar sterk gestegen (binnenlandsbestuur.nl)
Van alle verbruikte energie in Nederland was 17 procent afkomstig uit hernieuwbare bronnen, tegen 15 procent in 2022. Volgens het CBS werd vooral meer gebruikgemaakt van zonne- en windenergie. Met de 17 procent is het doel uit het Energieakkoord uit 2013 gehaald. Dat stond op 16 procent.

·         Energiewet is aangenomen, maar VNG niet helemaal tevreden (binnenlandsbestuur.nl)
De Tweede Kamer heeft dinsdagmiddag de nieuwe Energiewet aangenomen, die de huidige Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet vervangt. Dit is de slotsom van een wettelijk traject dat ruim zeven jaar heeft geduurd. Maar de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) krijgt alsnog niet waar ze zo vaak om heeft gevraagd: vrijelijk energiedelen tussen huishoudens wordt niet in de wet opgenomen. Het amendement hiertoe dat de VNG steunde, is weggestemd.

Nieuws over klimaatverandering, -adaptatie en Bodemdaling

·         Behoefte aan meetmethode en richtlijnen voor hitte – Klimaatadaptatie (klimaatadaptatienederland.nl)
Er is grote behoefte aan een methode om hitte in woningen te meten. Daarnaast is een verdere standaardisatie nodig van richtlijnen om hitte in de buitenruimte aan te pakken. Dit blijkt uit twee nieuwe rapporten van het Overleg Standaarden Klimaatadaptatie (OSKA).

·         De bouw van hét klimaatdorp van Nederland gaat niet van een leien dakje (h2owaternetwerk.nl)
In de Zuidplaspolder moet hét klimaatdorp van Nederland komen. Met het beleidsprincipe ‘water en bodem sturend’ in de hand wordt gesleuteld aan de klimaatbestendige inrichting van het kreekrugdorp in de diepste polder van het land. Het gaat nog steeds niet van een leien dakje.

·         Deltascenario’s geactualiseerd: de puzzel wordt nóg ingewikkelder (h2owaternetwerk.nl)
Door drogere zomers en nattere winters worden de wateropgaven nog groter en complexer. Dit is het algemene beeld van de vier nieuwe deltascenario’s die Deltares heeft gemaakt. De opgaven stapelen zich ook steeds meer op. “Het is en-en-en en dat is misschien wel het grootste probleem.”

Nieuws over (grond)water

·         DNA-technieken voor waterbeheerders: stand van zaken en uitdagingen (h2owaternetwerk.nl)
Welke stappen zijn nodig om van een watermonster met behulp van environmental DNA (eDNA) te komen tot een soortenlijst? Welke terminologie hoort daarbij? En welke overwegingen zijn belangrijk voor de betrouwbaarheid van de data?

Nieuws uit de regio

Vanuit of over de regio nog de volgende berichten:

Provincie Overijssel

·         Europese subsidie maakt aanpak exotische waterplanten in De Wieden en Weerribben mogelijk – Provincie Overijssel
Een belangrijke stap is gezet in de strijd tegen exotische waterplanten in de Natura 2000-gebieden De Wieden en Weerribben. Provincie Overijssel, Waterschap Drents Overijsselse Delta, Gemeente Steenwijkerland, Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer hebben de ‘Grant Agreement’ (GA) en de ‘Consortium Overeenkomst’ (CO) ondertekend. Hiermee is de LIFE-subsidie formeel van start gegaan.

Provincie Gelderland

·         Rijkswaterstaat en provincie Gelderland starten pilot ART
Rijkswaterstaat en de provincie Gelderland startten op 5 juni 2024 met een pilotprogramma met de Asphalt Recycling Train (ART) om deze beschikbaar te maken voor de hele sector. De eerste proef ging van start op de N315 bij Ruurlo. Komende maanden worden er ook in andere delen van het land pilots met de ART uitgevoerd.

·         Weer hoogwatergolf in Rijn, geen grote problemen verwacht (h2owaternetwerk.nl)
De waterstand van de Rijn zal tegen middernacht de grens van 12 meter boven NAP bij Lobith overschrijden en daarna verder stijgen tot een piek van ruim 13 meter aanstaande vrijdag. Zo’n hoog peil komt gemiddeld eens in de 15 jaar voor in juni. Rijkswaterstaat en waterschappen verwachten geen grote problemen.

·         Water stijgt, boerenoogsten verzuipen: op deze plekken krijgen we het meeste last van nieuwe Rijngolf | Exclusief voor abonnees | gelderlander.nl
Weer doet zich een zomerse hoogwatergolf voor. De waterstand in de Rijn gaat pieken tot 13,30 meter. Dat gebeurt niet vaak in deze tijd van het jaar. Daardoor doemen op veel plekken onverwachte problemen op. Lees hier wie er het meeste last gaan krijgen van de extra bak Rijnwater die er op ons af komt.

Provincie Groningen

·         PFAS-gehalte Groningse zwemwateren ruim binnen richtlijnen RIVM – Eemskrant.nl | Nieuws uit de regio Eemsdelta
Het gehalte PFAS in zwemwateren in de provincie Groningen is laag. Dat blijkt uit controles die de waterschappen Hunze en Aa’s, Noorderzijlvest en Wetterskip Fryslân onlangs uitvoerden. Daarmee kunnen liefhebbers veilig blijven zwemmen in de aangewezen zwemplassen.

·         Concept voorkeursalternatief: voorkeur voor een tracé voor het waterstofnetwerk in Groningen – Groninger Krant
Vrijdag 7 juni begint een nieuwe periode waarin u kunt reageren op het voorkeurstracé van het waterstofnetwerk in Groningen. Dat is het concept Voorkeursalternatief.
In het concept Voorkeursalternatief bepalen de minister voor Klimaat en Energie en de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties welk tracé hun voorkeur heeft. Het gaat dan om de route van de buisleidingen van het waterstofnetwerk in Groningen. Deze route hebben zij gekozen op basis van de uitkomsten van onderzoeken naar de effecten van de verschillende tracés op milieu, leefomgeving, techniek, kosten en toekomstvastheid. Dit zijn de milieueffectrapportage en de integrale effectenanalyse. Op de resultaten hiervan kunt u ook reageren. 

Provincie Fryslan

·         Enige binnenlandse broedpopulatie tapuiten staat op omvallen – Omrop Fryslân (omropfryslan.nl)

·         Kabinet wil grootschalige woningbouw in Fryslân – Friesch Dagblad

·         Nu ook subsidie mogelijk voor groene monumenten | Fryslan
De provincie Fryslân stelt in 2024 €2.877.300 beschikbaar voor het herstel van karakteristieke panden, molens, gemeente- en (groene) rijksmonumenten in Fryslân. Eigenaren van monumenten kunnen hiervoor een aanvraag indienen tussen 16 en 20 september 2024. Gedeputeerde Staten hebben de subsidieregeling op 21 mei 2024 vastgesteld.

·         Terschelling als voorbeeld circulaire plastics voor internationaal delegatie | Fryslan
In het kader van het Interreg Europe-project Plastix hebben vertegenwoordigers uit zes verschillende Europese landen (Finland, Zweden, Italië, Spanje, Slovenië en Finland) op 28 en 29 mei een bezoek gebracht aan Terschelling en Fryslân. Het doel van dit bezoek was om te leren hoe wij in Fryslân omgaan met plastic afval en onze aanpak om toe te werken naar juist minder plastic afval en meer circulaire plastics.

Provincie Drenthe

·         Verscherpt toezicht op NAM na drie jaar beëindigd (h2owaternetwerk.nl)
De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) staat niet meer onder verscherpt toezicht. Dat was in juni 2021 ingesteld door het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), omdat de NAM verzuimd had om tijdig actie te ondernemen na schade aan een waterinjectieput in Twente. Volgens SodM is de risicobeheersing nu goed op orde.

·         Reservering mogelijke drinkwaterbronnen in de provincie Groningen: NRD ter inzage – Provincie Drenthe
De provincie Groningen zoekt in opdracht van het Rijk naar Aanvullende Strategische Voorraden (ASV’s). Dit zijn plekken waar grondwater gewonnen kan worden om er drinkwater van te maken.

Provincie Flevoland

·         Omroep Flevoland – Nieuws – Provincie is het niet eens met deskundige die kritiek heeft op Afvalzorg
Het bedrijf Afvalzorg aan de Zeeasterweg bij Lelystad mag bodemassen in de buitenlucht opslaan. Er hoeft geen loods overheen te staan. Dat zegt de provincie Flevoland in reactie op deskundige Cor Coenrady, die een week geleden bij Omroep Flevoland stelde dat Afvalzorg de wet overtreedt.

·         Omroep Flevoland – Nieuws – ‘Onduidelijkheid over uitzondering voor buitendijks bouwen in Lelystad’
Het is niet duidelijk of er buitendijks mag worden gebouwd voor het nieuwe kustgebied Waterfront in Lelystad. Dat blijkt na advies van de Commissie voor de Milieueffectrapportage. Dat is een onafhankelijke organisatie die zich buigt over de milieugevolgen van overheidsplannen.

·         Omroep Flevoland – Nieuws – Harderbos heeft nieuwe ‘levende maaimachines’: tauros runderen
In het Harderbos bij Biddinghuizen lopen sinds deze week nieuwe grazers: zogenoemde tauros runderen. De beesten vervangen de Schotse Hooglanders die daar een half jaar geleden weg moesten, omdat zij het bos niet goed genoeg onderhielden.

Provincie Utrecht

·         Ook in 2024 geen preventieve bestrijding eikenprocessierups in provincie Utrecht | provincie Utrecht (provincie-utrecht.nl)
De provincie Utrecht is een van de provincies waar zomers relatief veel eikenprocessierupsen voorkomen. De brandharen van deze rups kunnen zorgen voor allergische reacties bij mensen en dieren zoals jeuk, huiduitslag en zwelling. Daarom neemt de provincie ook deze zomer maatregelen om overlast van de rups zoveel mogelijk te beperken. Maar omdat het aantal rupsen de laatste twee jaar afneemt, is het niet nodig ze preventief te bestrijden met biologische of chemische bestrijdingsmiddelen. In plaats daarvan wordt zoveel mogelijk gekozen voor ‘natuurlijke’ plaagpreventie.

·         Verwijderen asbestdaken in landelijk gebied eenvoudiger door nieuwe vrijstelling | provincie Utrecht (provincie-utrecht.nl)
Het saneren van astbestdaken in het landelijk gebied moet zorgvuldig gebeuren. Niet alleen vanwege gezondheidsrisico’s, maar ook omdat deze daken vaak een verblijfplaats zijn van beschermde diersoorten, zoals huismussen of uilen. Verwijderen kan meestal niet zonder vergunning. Met de nieuwe vrijstellingsregeling van de provincie Utrecht verloopt deze procedure sneller, terwijl toch zorgvuldig rekening gehouden wordt met de natuur.

Provincie Noord-Holland

·         Amsterdam worstelt met campagne hoofdgroenstructuur (binnenlandsbestuur.nl)
Aanstaande donderdag 6 juni kunnen stemgerechtigden in Amsterdam niet alleen de leden voor het Europees Parlement kiezen, maar ook duidelijk maken of ze voor of tegen het voorgenomen raadsbesluit Hoofdgroenstructuur zijn. Wethouder Reinier van Dantzig (D66) zal de plannen niet gaan verdedigen tegenover tegenstanders, schreef hij aan de raad. Ook raadsfracties die voor het plan zijn, hebben aangegeven geen campagne te voeren. Maar is er dan wel een gelijk speelveld?

·         Waternet is begonnen met omzetten van brak kwelwater in drinkwater (h2owaternetwerk.nl)
Waternet heeft in het brakwaterproject in de polder Horstermeer een nieuwe stap gezet. Een proefinstallatie zet sinds deze week brak kwelwater om in drinkbaar water.

·         Vrees voor verzakking en kankerverwekkende stoffen: “Gemeente geeft niet thuis” – NH Nieuws
Boosheid en frustratie bij bewoners van de Koningin Julianalaan in Slootdorp. De gemeente Hollands Kroon laat de riolering in de straat vervangen, maar onderzoeksrapporten wijzen volgens bewoners uit dat er grote kans is dat huizen verzakken en kankerverwekkende stoffen via grondwater worden verspreid. “De gemeente stelt geld boven onze gezondheid.”

Provincie Zuid-Holland

·         Scholen, sporthallen en beginnende bedrijven op wachtlijst voor stroom – Omroep West
Ondernemers die zich willen vestigen in Katwijk, Valkenburg of Lisse komen vanaf nu op een wachtlijst voor stroom te staan. Hetzelfde geldt voor scholen, sporthallen en bedrijven die willen beschikken over meer stroom dan ze nu al gebruiken. ‘Het regionale elektriciteitsstation in Sassenheim heeft helaas ook de maximale capaciteit bereikt’, zegt Monique Hoogwijk, regiomanager bij Liander.

·         Krabben komen door afzuigkap en brievenbus naar binnen: ‘Smerig, niet normaal’ – Omroep West
Krabben in de dakgoot, onder de deurmat, achter de tuinset en op de muren. Flory de Ruiter wordt er ‘helemaal onpasselijk van’. Ruim een week heeft ze ernstige overlast van de tienpotigen uit de Oude Rijn gehad en ze is bang dat de plaag snel terugkeert.

Provincie Zeeland

·         Alle rwzi’s van Scheldestromen ‘matig belast’ met PFAS (h2owaternetwerk.nl)
In het gezuiverde afvalwater van alle 15 rioolwaterzuiveringsinstallaties van waterschap Scheldestromen blijken volgens onderzoek per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS) aanwezig te zijn. De rwzi’s worden aangemerkt als ‘matig belast’. Gezien de PFAS-concentraties moet er sprake zijn specifieke bronnen. Het waterschap wil dat gaan onderzoeken.

·         Half Nederland tobt over drinkwatervoorziening: Westerschouwen laat zien hoe het ook kan – Omroep Zeeland
De helft van de drinkwaterbedrijven in Nederland heeft problemen met de watervoorziening omdat overheid en instanties niet meewerken. Zoals bij het vertrekken van vergunningen. Een voorbeeld waar het wél goed gaat is de boswachterij Westerschouwen, het westelijkste deel van Schouwen-Duiveland, notabene een kwetsbaar Natura 2000 landschap.

Provincie Noord-Brabant

·         Veertig procent Brabanders weet niet of eigen huis gevaar loopt bij overstroming (h2owaternetwerk.nl)
Waterschap Aa en Maas liet een onderzoeksbureau een enquête uitvoeren in de provincie Brabant naar de kennis en houding van Brabanders als het gaat om grote waterthema’s. De respondenten werden onder andere bevraagd over hun klimaatzorgen, hun eigen omgang met water en hun kennis over lokale risico’s.

·         Brabants bekenlandschap mogelijk groot Van Gogh Nationaal Park (h2owaternetwerk.nl)
Krijgt een kwart van Noord-Brabant de officiële status van een nationaal park dat naar de beroemde schilder Vincent van Gogh is genoemd? Als het aan ruim zeventig betrokken partijen zoals gemeenten, natuurorganisaties en waterschappen ligt wel. De provincie Noord-Brabant heeft – naar eigen zeggen met een positief gevoel – een geactualiseerde status-aanvraag voor het park ingediend bij het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Provincie Limburg

·         Langs de A2 gevonden bommen en granaten tot ontploffing gebracht (rijkswaterstaat.nl)
Voordat de verbreding van de A2 tussen Het Vonderen en Kerensheide plaats kan vinden moet eerst grondig onderzoek worden gedaan naar niet ontplofte explosieven uit bijvoorbeeld de Tweede Wereldoorlog.

·         Dynamiek van PFAS in de Maas en Rijn (h2owaternetwerk.nl)
Met regressiemodellen en correlatieanalyses is onderzocht onder welke omstandigheden PFAS-concentraties in de Rijn en Maas veranderden, hoe vaak er een onverklaard hoge concentratie werd aangetroffen, en welke stoffen in dat geval samen variëren.

·         Woningscans helpen Limburgers bij maatregelen tegen wateroverlast (h2owaternetwerk.nl)
Duizend inwoners van negen Limburgse gemeenten kunnen zich deze maand aanmelden voor een gratis woningscan. Ze krijgen dan een adviseur op bezoek die bekijkt hoe hun pand beter beschermd kan worden tegen wateroverlast. Het gaat om een pilot die Limburgers moet helpen om zelf maatregelen te nemen.