Week-nieuwsbrief RWS Bodem en Ondergrond (29 2024)

Video: hoogtepunten van de Schakeldag in 3 minuten

Beleef de Schakeldag 2024 opnieuw in 3 minuten. Bekijk het video-sfeerverslag dat op 27 juni in ‘s-Hertogenbosch is gemaakt. Ook enthousiast? U kunt zich alweer aanmelden voor een uitnodiging voor de volgende Schakeldag, in juni 2025.

Lees verder via deze link.

Uitspraak en stroomschema overgangsrecht lopende handhavingsprocedures

De afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft een praktische uitleg gegeven aan het overgangsrecht voor lopende handhavingsprocedures. De afdeling heeft bij haar uitspraak van 3 juli 2024 een handig stroomschema gepubliceerd.

Op deze website van het Informatiepunt Leefomgeving staat het overgangsrecht voor lopende handhavingsprocedures verder uitgelegd. Hier vindt u ook het stroomschema van de Raad van State voor de verschillende soorten handhavingsprocedures.

Lees verder via deze link.

Aanmelden voor de Dag voor de Leefomgeving

De ‘Dag voor de Leefomgeving: VTH in actie’ is op maandag 30 september 2024. Aanmelden voor deze dag is nu mogelijk.

De Dag voor de Leefomgeving is interessant voor alle betrokkenen bij vergunningverlening, toezicht en handhaving op het gebied van milieu. Denk aan toezichthouders, vergunningverleners, bestuurders van omgevingsdiensten, beleidsmedewerkers en anderen.

Op deze dag vindt u meer dan 20 deelsessies, 3 hoorcolleges en verschillende themaruimtes over onderwerpen binnen het VTH-stelsel. Sprekers zijn onder meer Chris Jansen, de nieuwe staatssecretaris van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Johan Vollenbroek en Frans Vollenbroek (MOB), Chris van Dam, voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid, de makers van de HUMAN-documentaire Staal, boswachter Arjan Postma en nog veel meer.

Lees verder via deze link.

Nieuwe tool in Klimaateffectatlas toont KNMI’23-scenario’s

De landelijke Klimaateffectatlas is uitgebreid met een nieuwe tool. In deze tool zijn de KNMI’23-klimaatscenario’s verwerkt. Je kunt de tool gebruiken om te zien hoe hitte, droogte, wateroverlast en zeespiegelstijging zich in Nederland ontwikkelen bij verdere klimaatverandering.

Lees verder via deze link.

Dijkversterking Marken: proefvakken geven inzicht in de praktijk

Hoe gedraagt de zachte ondergrond van Marken zich als we daar een nieuwe dijk op bouwen? De beste methode om daar achter te komen is: uitproberen.

Daarom richtten we de afgelopen jaren 2 proefvakken in, tegen de bestaande dijk om Marken. Deze leverden waardevolle lessen op over onder andere de beste volgorde van het werk en inzet van het materieel.

Lees verder via deze link.

Nieuwsbrieven en bijeenkomsten

·         Nieuwsbrief Zicht op Nederland juni 2024

·         BRO zomernieuwsbrief 2024

Nieuws over de Omgevingswet

·         Vergunningvrij bouwen: van toen tot nu (binnenlandsbestuur.nl)
‘Eenvoudig beter’. De slogan van de Omgevingswet. Of het vergunningvrij bouwen onder deze wet ‘eenvoudiger’ en ‘beter’ wordt… het is maar aan wie je het vraagt: aan de vergunningverlener, aan de initiatiefnemer óf aan zijn buren. Ze verlangen alle drie – om hun moverende redenen – naar deze eenvoud en verbetering.·          

Nieuws over Biodiversiteit en duurzaam bodemgebruik

·         Wereldnatuurfonds: rivierherstel essentieel voor waterveiligheid en biodiversiteit (h2owaternetwerk.nl)
In het rapport Rivers2Restore beschrijft het Wereldnatuurfonds de voordelen van rivierherstel aan de hand van 11 Europese casestudies, waaronder de Nederlandse Geul. WWF doet met het rapport een oproep aan nationale regeringen en de Europese Commissie om serieus werk te maken van ‘free flowing’ rivieren.

Nieuws over de energietransitie

·         Vattenfall sluit bestaande woningen niet langer aan op het warmtenet | Het Parool
Vattenfall stopt per direct met de grootschalige aanleg van warmtenetten in bestaande wijken omdat de winstgevendheid te onzeker is geworden. Het energiebedrijf richt zich meer op het aansluiten van nieuwbouw, ook in Amsterdam.

Nieuws over klimaatverandering, -adaptatie en Bodemdaling

·         Funderingsproblematiek: juridisch een wereld te winnen – PONT Omgeving (omgevingsweb.nl)
In februari 2024 heeft de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (hierna: de Raad) het advies ‘Goed gefundeerd; Advies om te komen tot een nationale aanpak van funderingsproblematiek’ uitgebracht over de funderingsproblematiek en de grondverzakkingen die daardoor mogelijk volgen. Veel woningen in Nederland hebben schade aan de fundering en dit zullen er de aankomende jaren, door onder andere klimaatverandering, alleen maar meer worden. Voor degene die geïnteresseerd is in de bestuursrechtelijke aspecten van dit advies en enkele voorbeelden uit de jurisprudentie, is bij deze blog aan het goede adres!

·         Nieuwe tool in Klimaateffectatlas toont KNMI’23-scenario’s – PONT Klimaat (klimaatweb.nl)
De landelijke Klimaateffectatlas is uitgebreid met een nieuwe tool. In deze tool zijn de KNMI’23-klimaatscenario’s verwerkt. Je kunt de tool gebruiken om te zien hoe hitte, droogte, wateroverlast en zeespiegelstijging zich in Nederland ontwikkelen bij verdere klimaatverandering.

·         Vastgoedconferentie benadrukt noodzaak van klimaatadaptatie – Curacao.nu
De recent gehouden conferentie van de American Real Estate and Urban Economics Association (AREUEA) op Curaçao heeft het belang van klimaatadaptatie en ESG-factoren (milieu, sociaal en bestuur) in stedelijke projecten benadrukt.
Van 23 tot 26 juni deelden wetenschappers en professionals uit meer dan twintig landen cruciale inzichten over duurzame ontwikkeling en stedelijke economieën. Het evenement, gesponsord door onder andere pensioenfonds APC, was direct relevant voor de toekomstige vastgoedontwikkeling en stedelijke planning op Curaçao.

Nieuws over (grond)water

·         Madlener: ‘Alle partijen willen schone lucht en schoon water’ (binnenlandsbestuur.nl)
Deze week krijgt Madlener een manifest overhandigd van een maatschappelijke watercoalitie, onder meer bestaande uit drinkwaterbedrijvenvereniging Vewin, corporatiekoepel Aedes, belangenclub Bouwend Nederland, Natuurmonumenten en projectontwikkelaarsvereniging NEPROM. Opvallende afwezige is wel de Unie van Waterschappen, die betrokken is bij het huidige Impulsprogramma om de KRW toch te halen.

·         Oproep aan minister: waarborg schoon en voldoende water in nieuw regeringsprogramma (h2owaternetwerk.nl)
Maak schoon, voldoende en betaalbaar water tot topprioriteit in het regeringsprogramma dat deze zomer wordt uitgewerkt. Dat vragen elf organisaties waaronder Bouwend Nederland, Natuurmonumenten en Vewin in een manifest. Hun oproep is gericht aan minister Barry Madlener van Infrastructuur en Waterstaat.

Nieuws uit de regio

Vanuit of over de regio nog de volgende berichten:

Provincie Overijssel

·         Overijssel ontvangt flinke kritiek op drinkwaterbeleid: “Het moet sneller, maar we zijn hard aan het werk” – RTV Oost
Overijssel doet onvoldoende om het drinkwatertekort aan te pakken. Dat stellen tenminste de oud-directeur van Vitens en de Inspectie Leefomgeving en Transport. Provinciebestuurder Martijn Dadema reageert op de kritiek, gaat in op de afwegingen die hij moet maken en waarschuwt: “Dat het kraanwater de komende jaren niet wegvalt, kan ik niet garanderen.”

·         Vitens weigerde al 15 aansluitingen voor drinkwater in Overijssel – RTV Oost
Waterbedrijf Vitens heeft de afgelopen drie jaar al vijftien keer een nieuwe drinkwateraansluiting moeten weigeren in Overijssel. Het gaat daarbij om aansluitingen voor bedrijven, dus niet voor woningen. Vooral in Twente moest Vitens ‘nee’ verkopen: daar kregen tien bedrijven te horen dat ze geen drinkwateraansluiting krijgen.

·         Provincie Overijssel trekt 12,9 miljoen euro uit voor risicowegen | Zwolle | destentor.nl
Verschillende N-wegen worden de komende twee jaar voor miljoenen aangepakt om de verkeersveiligheid te verbeteren. De provincie constateert dat het aantal verkeersslachtoffers sinds 2020 met ruim 27 procent is gestegen en dat maatregelen noodzakelijk zijn.

Provincie Gelderland

·         Groen licht voor uitvoering van project Meanderende Maas (h2owaternetwerk.nl)
De betrokken bestuurders hebben definitief hun fiat gegeven aan de uitvoering van het project Meanderende Maas in Noord-Brabant en Gelderland. Daarbij wordt onder meer de 26 kilometer lange dijk tussen Ravenstein en Lith versterkt. De eerste schop gaat eind dit jaar de grond in.

·         Oproep ontlasten bomvolle, Gelderse stroomnet (gelderland.nl)
Netbeheerders TenneT en Liander en provincie Gelderland maakten maatregelen bekend om Gelderlanders aankomende jaren van elektriciteit te blijven voorzien. Deze stappen zijn nodig omdat het elektriciteitsnet overbelast dreigt te raken. Netcongestie dus.

·         Kans op onbeheersbare bosbrand in Gelderland; provincie betaalt extra geld om ramp te voorkomen | Arnhem | destentor.nl
Het is lastig voor te stellen als je op vrijdag door de natte ramen naar buiten kijkt, maar toch: de kans op enorme natuurbranden in Gelderland is groot. De provincie vindt dat actie nodig is en trekt daarom honderdduizenden euro’s extra geld uit. Dat moet een onbeheersbare ramp voorkomen.

Provincie Groningen

·         Eem noar de Waterwolf: hier wordt Grunn drooggehouden met 104 jaar oude pompen – Sikkom
Over het verlaten land en volle Reitdiep giert in het pikkedonker de wind. Om de hoek doemt de Waterwolf op. Het is twee uur ‘s nachts, maar het licht brandt. Naarmate het imposante gebouw, dat als een kathedraal boven de uitgestrekte polders uitsteekt, dichterbij komt, overstijgt het gebrul van de machines het lawaai van het kolkende water.

·         Woningeigenaren in heel Groningen kunnen hun aardbevingsschade weer melden – RTV Noord
Alle Groningers met aardbevingsschade aan hun woningen kunnen dat vanaf woensdag weer melden bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG).
Na het rapport van de parlementaire enquêtecommissie en de reactie van het kabinet daarop kwam het IMG met een nieuwe schadeafhandeling. Die moest ‘milder, menselijker en makkelijker’ zijn.

Provincie Fryslan

·         Provincie en gemeente Súdwest-Fryslân werken samen aan N359 Bolsward-West – Groot Sneek
Provincie Fryslân en gemeente Súdwest-Fryslân hebben afgelopen woensdag de samenwerking ondertekend voor de aanpak van het kruispunt N359 Bolsward-West. Hierbij trekken beide partijen gezamenlijk op als het gaat om het veiliger maken van de provinciale weg en de bereikbaarheid van Bolsward.

·         Dit is een ‘ecosloot’: een groen experiment in het stadse Leeuwarden – Omrop Fryslân (omropfryslan.nl)
Leeuwarden is mogelijk de eerste plaats in Nederland met een ecosloot. “Het is een uit de hand gelopen idee”, zegt initiatiefnemer Geert Draaistra. De volgegooide sloot moet meer biodiversiteit in de wijk creëren.

Provincie Drenthe

·         Drukte voor Drentse waterschappen: volop pompen en sluizen dicht – RTV Drenthe
Door de zware regenval van gisteren hebben waterschappen in Drenthe en Groningen de handen vol aan het afvoeren van het water. Ook zijn verschillende sluizen dicht, omdat door de hoge waterstanden de veiligheid niet gegarandeerd kan worden.

·         Hunebedbouwers stierven waarschijnlijk aan de pest, maar Drents onderzoek niet mogelijk – RTV Drenthe
De pest leidde vijfduizend jaar geleden zeer waarschijnlijk de ondergang in van de hunebedbouwers. Dat stellen wetenschappers uit Denemarken en Zweden, die ruim honderd skeletten uit die periode hebben onderzocht.

·         Boekweit moet weer opbloeien in Drenthe: ‘Het gedijt goed op arme zandgronden’ – RTV Drenthe
Boekweit is terug van weggeweest. Tot begin 1900 werd het veel in Nederland gegeten, maar in de loop der jaren verdween het gewas door de komst van aardappels en het gebruik van kunstmest. Iets wat boekweit niet nodig heeft. De Natuur en Milieufederatie Drenthe stimuleert de terugkeer met een campagne: de boekweit proeftuin.

Provincie Flevoland

·         Omroep Flevoland – Nieuws – Vitens vindt dat provincie regie moet pakken bij tekort drinkwater
Om te zorgen dat er in de komende jaren voldoende drinkwater is voor heel Flevoland, moet de provincie de regie pakken en procedures voor vergunningen voor nieuwe waterbronnen versnellen. De huidige procedures duren met 15 tot 20 jaar veel te lang.

·         Omroep Flevoland – Nieuws – Stap terug in verduurzaming, netbeheerders grijpen terug op gas
Netbeheerders TenneT en Liander willen teruggrijpen op gas om problemen op het stroomnet in Oostelijk en Zuidelijk Flevoland tegen te gaan. Gas moet met generatoren worden omgezet in stroom.

·         Omroep Flevoland – Nieuws – Strijd over kap 800 iepen: ‘Dan kappen ze een dikke boom en zetten een sprietje terug’
De kap van 800 iepen aan de ‘langste iepenlaan van Nederland’ lijkt een feit. De gemeente Almere wil nog deze winter beginnen met het neerhalen van de bomen. De bijl wordt al geslepen, maar voor omwonenden is de strijd nog niet gestreden.

Provincie Utrecht

·         Advies provincie en gemeenten: Wees alert op wolven en houd honden aangelijnd | provincie Utrecht (provincie-utrecht.nl)
Naar aanleiding van het incident van afgelopen weekend in Leusden waarbij een hond is gebeten en meegenomen door een wolf, doen de provincie en gemeenten een dringende oproep aan bezoekers van natuurgebieden in Leusden, Woudenberg en Zeist alert te blijven op de aanwezigheid van de wolf. Daarnaast adviseren zij om honden aangelijnd te houden, ook in hondenlosloopgebieden.

·         Utrecht stelt nieuwe adviesraad in voor Fysieke Leefomgeving | provincie Utrecht (provincie-utrecht.nl)
De Provinciale Staten van Utrecht hebben op 13 december 2023 besloten een nieuw onafhankelijk adviesorgaan op te richten: de Utrechtse Adviesraad voor de Fysieke Leefomgeving. Deze raad zal de provincie Utrecht adviseren over zaken die over de fysieke leefomgeving gaan en zorgen voor een verbetering van de kwaliteit bij onafhankelijke advisering. Nu Gedeputeerde Staten vijf leden hebben benoemd voor de adviesraad, kan deze van start gaan.

·         Utrechtse gemeenteraad redt de stadsboerderijen en stadstuinen – VARnws Leidsche Rijn
De Utrechtse gemeenteraad heeft donderdag 11 juli in het debat over de voorjaarsnota besloten om tijdelijk extra financiering toe te kennen aan de stadsboerderijen en stadstuinen. Daarmee is Utrecht Natuurlijk in staat om tot en met 2026 al haar locaties open te houden en de natuureducatie voor de stad te behouden.

Provincie Noord-Holland

·         Provincie investeert 11 miljoen euro slimme mobiliteit Noord-Holland | Al het nieuws uit Haarlemmermeer (rodi.nl)
Een zelfrijdende bus die zonder chauffeur van halte naar halte rijdt. Slimme fietspaden waar groepen scholieren vaker groen krijgen. Dat zijn voorbeelden van slimme technologieën voor het verkeer die de provincie Noord-Holland inzet of onderzoekt. De provincie investeert ruim 11 miljoen euro in deze innovatieve maatregelen, Smart Mobility, om de regio bereikbaar en leefbaar te houden en de verkeersveiligheid te verbeteren. Niet alleen voor nu, ook voor de toekomst.

·         CDA Noord-Holland wil snel actie tegen jakobskruiskruid – Nieuwe Oogst
CDA en BBB in Provinciale Staten van Noord-Holland willen dat de provincie snel begint met de bestrijding van jakobskruiskruid. Ook moeten Gedeputeerde Staten werk maken van voorlichting over het meldpunt voor de aanwezigheid van de plant.

Provincie Zuid-Holland

·         GroenLinks-gedeputeerde begint onderzoek naar kernreactor (binnenlandsbestuur.nl)
De provincie Zuid-Holland gaat de komende twee jaar onderzoek doen naar het plaatsen van een kleine kernreactor in het Rotterdamse havengebied. Het bestuur van de provincie bracht woensdag een plan van aanpak naar buiten. Daaruit blijkt dat de provincie in 2026 locatieonderzoek gaat doen. Tot en met volgend jaar oefent de provincie eerst nog met de vergunningverlening, en voert ze gesprekken met bedrijven, netbeheerders, waterschappen en omgevingsdiensten.

·         Meer publieksbereik voor archeologie in Zuid-Holland! Subsidieregeling gaat weer open – Provincie Zuid-Holland
De subsidieregeling Publieksbereik Archeologie Zuid-Holland gaat dit jaar weer open. Er is dit jaar een budget van €200.000 beschikbaar voor activiteiten gericht op het bereiken en betrekken van burgers bij archeologie in Zuid-Holland. Vanaf 15 juli 2024 kunnen aanvragen worden ingediend.

·         Zuid-Holland gaat zelf Amerikaanse rivierkreeft aanpakken – Vroege Vogels – BNNVARA
De provincie Zuid-Holland wil niet langer wachten op het Rijk en betaalt daarom dit jaar zelf de aanpak van de Amerikaanse rivierkreeft. De provincie heeft besloten om een vervolgpilot te financieren in de Krimpenerwaard, waar in de afgelopen drie jaar het wegvangen van de rivierkreeften “effectief en zinvol” bleek.

·         Boeren op Zuid-Hollandse eilanden krijgen emissiecoach – Nieuwe Oogst
Boeren en tuinders op drie Zuid-Hollandse eilanden kunnen een emissiecoach krijgen die hen kan helpen met het verminderen van de uitstoot van gewasbeschermingsmiddelen. Waterschap Hollandse Delta begint een proef met coaches om zoveel mogelijk te voorkomen dat schadelijke stoffen in sloten en het milieu komen.

Provincie Zeeland

·         Nieuw gebiedsplan voor Zeeland in de maak – Nieuwe Oogst
Het Zeeuws gebiedsprogramma krijgt een update. Dat is volgens Gedeputeerde Staten van Zeeland nodig vanwege het nieuwe regeringsbeleid waarin het transitiefonds komt te vervallen.

·         Goed nieuws voor de grote stern op de Hooge Platen: meer broedparen geteld – Omroep Zeeland
Het zag er de afgelopen jaren dramatisch uit voor de grote stern. De vogel had erg te lijden onder de uitbraak van de vogelgriep. Maar na een uitgebreide telling blijkt dat de kustbroedvogel op zandplaat De Hooge Platen in de Westerschelde weer zijn plekje heeft gevonden.

·         Goes krijgt nieuw natuurparadijs: ‘De reeën staan straks bijna in de achtertuin’ – Omroep Zeeland
Dikke tractorbanden zakken weg in de blubber en ondertussen zwelt het getik van de regen op de paraplu van boswachter Paul Begijn aan. Met een brede glimlach kijkt de boswachter naar een drassig landschap vol graafmachines. “Dit wordt echt een fraai stukje Zeeland.” De machines zijn druk in de weer om landbouwgrond ten noorden van Goes om te toveren in nieuwe natuur.

Provincie Noord-Brabant

·         Groen licht voor uitvoering van project Meanderende Maas (h2owaternetwerk.nl)
De betrokken bestuurders hebben definitief hun fiat gegeven aan de uitvoering van het project Meanderende Maas in Noord-Brabant en Gelderland. Daarbij wordt onder meer de 26 kilometer lange dijk tussen Ravenstein en Lith versterkt. De eerste schop gaat eind dit jaar de grond in.

·         Brabant 25 groene schoolpleinen rijker – Brabant
Provincie Noord-Brabant, de Brabantse waterschappen en het Cultuurfonds Noord-Brabant investeren dit jaar samen € 250.000 in de realisering van gezonde, klimaatbestendige en groene schoolpleinen. Daarmee kunnen 25 Brabantse scholen aan de slag om hun groene plannen te realiseren: 20 basisscholen, 3 beroepsonderwijsinstellingen en 2 middelbare scholen.

·         Grote uitbreiding laadpunten voor elektrische auto’s in Brabant – Al het nieuws uit Halderberge (internetbode.nl)
Goed nieuws voor eigenaren van elektrische auto’s in Brabant en Limburg: de komende vier jaar worden 22.000 nieuwe laadpunten gerealiseerd in deze provincies. Energieleverancier Vattenfall mag van de provincie deze laadpunten in 78 verschillende gemeenten plaatsen, waarmee het totaal aantal laadpunten in de regio’s zal stijgen naar 59.000 stuks.

Provincie Limburg

·         Chemelot krijgt gelijk van rechtbank over eisen afvalwater (binnenlandsbestuur.nl)
Op het chemische industrieterrein worden verschillende producten gemaakt, zoals kunstmest en andere kunststoffen. Daarbij komen afvalstoffen vrij, die via afvalwater worden geloosd in een zijtak van de Maas. Het waterschap Limburg, dat de vergunning voor het lozen van afwater verstrekte aan Chemelot, eiste in de voorschriften dat bepaalde stoffen per 1 januari 2026 niet meer in het afvalwater mogen zitten. In maart stonden het waterschap en de bedrijven tegenover elkaar in de rechtbank.

·         Rechtbank: Waterschap Limburg te streng met vergunning Chemelot (h2owaternetwerk.nl)
Waterschap Limburg mag van de bedrijven op het Chemelot-terrein in Geleen niet eisen dat zij helemaal zonder chemicaliën koelen. Dat oordeelt de rechter in een zaak over de lozingsvergunning voor Circle, het waterzuiveringsbedrijf van Chemelot. Het waterschap zegt teleurgesteld te zijn over de uitspraak.

·         Overlast in Zuid-Limburg door zware regenval (nos.nl)
Op verschillende plekken in Limburg heeft hevige regenval geleid tot overlast. Met name in de regio rond Maastricht veroorzaakte het weer problemen.

Caribisch Nederland

·         ‘Het kabinet moet Caribisch Nederland leefbaar houden’, stelt de Staatscommissie – NRC

·         Onrust en milieuschade op Klein Curaçao door illegale activiteiten | Caribisch Netwerk (ntr.nl)
De afgelopen weken hebben illegale bouw- en schoonmaakactiviteiten op Klein Curaçao voor veel onrust gezorgd. Ard Vreugdenhil van Sea Turtle Conservation Curaçao, die de schildpadden op het eiland monitort, heeft alarm geslagen over de situatie.

·         Caribische inwoners en onderzoekers maken samen onderzoeksagenda | Caribisch Netwerk (ntr.nl)
Sinds juni reist de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) de zes eilanden binnen het Koninkrijk af om in gesprek te gaan met lokale onderzoekers, kennisinstellingen en de Caribische gemeenschap over maatschappelijke vraagstukken.

·         Ruimtelijk Ontwikkelingsprogramma voor Caribisch Nederland | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl
De openbare lichamen van Bonaire, Saba, Sint Eustatius en Saba staan voor grote ruimtelijke opgaven. De groei van de bevolking, klimaatverandering, economische groei en transities, voedselzekerheid, maar ook de bescherming van de unieke cultuur en natuur vragen om ruimtelijke keuzes. De ministerraad heeft daarom ingestemd met het Ruimtelijk Ontwikkelingsprogramma Caribisch Nederland (RO-CN).