dinsdag 28 januari 2025

Week-nieuwsbrief RWS Bodem en Ondergrond (5 2025)

1. Mer in 2024: meer vragen en meer uitpluizen

Het aantal vragen dat het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO) ontving over de milieueffectrapportage (mer) steeg het afgelopen jaar duidelijk. Veel veranderingen in regelgeving zorgden bovendien voor veel uitzoekwerk door het mer-team.
Lees verder

2. Minister Madlener stuurt brief over waterveiligheid naar Tweede Kamer

Op 15 januari stuurde minister Barry Madlener (Infrastructuur en Waterstaat) een brief naar de Tweede Kamer met daarbij verschillende documenten over het waterveiligheidsbeleid. De brief bevat onder meer de uitkomsten van de evaluaties van de normering van primaire keringen, de wet- en regelgeving over waterveiligheid en een betere inschatting van de omvang van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP).
Lees verder

3.  Waterschappen vrezen impasse na Greenpeace-uitspraak over stikstof

De uitspraak van de rechter vandaag in de zaak van Greenpeace tegen de Staat kan opnieuw leiden tot een impasse in het stikstofbeleid, zo vrezen de waterschappen. Ze zijn voorstander van een versnelling in natuurherstel, maar benadrukken ook dat vertraging van hun projecten daarop juist een averechts effect heeft.

Volgens de rechtbank in Den Haag handelt de Staat onrechtmatig door de verslechtering van de stikstofgevoelige natuur in Natura 2000-gebieden niet tijdig te stoppen en de eigen stikstofdoelen niet te halen. Daarmee stelt hij de milieuorganisatie Greenpeace, die de zaak had aangespannen, in het gelijk. 
Lees verder

Zie ook de volgende artikelen over de Greenpeace rechtszaak:

• ‘Met spoed een juridisch houdbare oplossing nodig’
• Uitspraak in stikstofzaak Greenpeace: dwingt rechter kabinet in te grijpen?
• Dit is waarom de overwinning in de stikstofzaak zo belangrijk is | Greenpeace Nederland | Voor een groene, leefbare aarde 🌍 – Greenpeace Nederland
• Staat moet wettelijk stikstofdoel 2030 halen en voorrang verlenen aan gebieden met grootste stikstofoverbelasting

4. Geef uw mening voor de vernieuwing van bodemrichtlijn.nl

De website bodemrichtlijn.nl is toe aan vernieuwing. Hiervoor is de input van de gebruikers van belang. U kunt uw mening geven via een korte vragenlijst.

Herstellen, behouden en versterken

De website bodemrichtlijn.nl heet voluit de Richtlijn herstel en beheer (water)bodemkwaliteit en ontsluit relevante informatie op het gebied van bodem- en waterbodembeheer. U vindt er informatie over maatregelen en voorzieningen gericht op het herstellen, behouden en versterken van de functionele (water)bodemkwaliteit.

De informatie op de website is primair een kennisdocument. Er staat onder andere uitleg over het bodembeleid, maar ook meer technische informatie. Bijvoorbeeld over technieken voor bodemonderzoek, bodemsanering en grondreiniging. Ook de Leidraden bouwstoffen en afvalstoffen van Rijkswaterstaat zijn er te vinden. De bodemrichtlijn bevat naast uitleg in de vorm van tekst ook diverse processchema’s.

Lees verder en geef uw mening

5. Inschrijving geopend: hulp bij aanvraag bodemsubsidie EU

Wil uw gemeente of regio werken aan innovatieve oplossingen om de huidige en toekomstige uitdagingen van gezond en duurzaam bodembeheer aan te pakken? De Europese Commissie biedt financiering om zulke oplossingen te testen en implementeren. De VNG ondersteunt 3 regio’s bij de aanvraag van deze subsidie.

Lees meer over deze subsidie en onze ondersteuning 
Lees verder

6. Nieuwsbrieven en bijeenkomsten

• ..

Bijeenkomsten

• On-line seminar on Micropollutants in urban settings and biosolids | Centre for Environmental and Climate Science (CEC0029 12 februari 2025
  Save the date! On 12 February we will be hosting an online seminar on micropollutants in urban areas and biosolids. More information to be confirmed, but you can register now.

7. Nieuws over de Omgevingswet en IPLO updates

• Nieuw op IPLO | Informatiepunt Leefomgeving
  Hier vindt u een overzicht van informatie die nieuw is verschenen of inhoudelijk is aangepast op de website. Het overzicht wordt dagelijks bijgewerkt.

8. Nieuws over Biodiversiteit en duurzaam bodemgebruik

• Strijd tegen muskusratten: flinke stijging in vangsten in 2024
  In 2024 zijn in West- en Midden-Nederland 40.740 muskusratten gevangen, een toename van ruim 10.000 in vergelijking met 2023. De cijfers, gepubliceerd door Muskusrattenbeheer West- en Midden-Nederland, een samenwerkingsverband van zes waterschappen, tonen aan hoe groot de populatie van deze invasieve soort nog steeds is.

9. Nieuws over Circulaire economie

• –

10. Nieuws over de energietransitie

• Solar365 – Nieuwe stikstofmaatregelen zullen ook invloed hebben op energietransitie
  “Duurzame-energiebedrijven zijn bang dat de uitspraak in de stikstofzaak van Greenpeace de energietransitie stillegt”, schrijft NRC. Veel (bouw) projecten zullen geraakt worden door nieuwe stikstofregels, óók duurzame projecten.
• Energiesector vreest vertraging energietransitie om stikstofuitspraak

11. Nieuws over klimaatverandering, -adaptatie en Bodemdaling

• –

12. Nieuws over (grond)water

• Europese Unie wil waterinnovaties stimuleren via publiek-private partnerships
  Het Europees Instituut voor Innovatie en Technologie wil de Europese water- en maritieme sectoren versterken. Er wordt daarom een consortium van bedrijven, onderzoeksinstellingen en hoger onderwijs gezocht dat een Kennis en Innovatie Community Water op wil zetten.
• Wie is er verantwoordelijk voor de oceaan? En wat vindt een kwal daar eigenlijk van?
  Op 30 januari vindt in Den Haag een bijeenkomst plaats waarbij zal worden geprobeerd om de oceaan te bekijken vanuit het perspectief van de zeemeeuw, de kwal en de polymetaalknol. Dit met als uiteindelijk doel om een antwoord te vinden op de vraag: ‘van wie is de oceaan?’
• SER: meer aandacht nodig voor met watersysteem verbonden sociaal-economische vraagstukken
  De huidige omgang met water is niet houdbaar, vindt de Sociaal-Economische Raad. Er zijn fundamentele keuzes nodig bij vijf sociaal-economische vraagstukken die verbonden zijn met het watersysteem: de waardering van water, de verdeling van kosten, de prioritering van watergebruik, de sturende rol van water en bodem en het dragen van risico’s.

13. Nieuws uit de regio

Vanuit of over de regio nog de volgende berichten:

Provincie Overijssel

• Gierzwaluwen en mussen mogelijk dakloos: ‘Overijssel niet eens met minister over nieuwbouwplannen’ | Hengelo | destentor.nl
  Overijssel is niet blij met het plan van minister Mona Keijzer om de verplichting voor nestvoorzieningen bij nieuwbouw te schrappen. De provincie zegt slim om te willen gaan met het klimaat, minder te willen verspillen en de natuur meer ruimte te geven.
• Ook Landschap Overijssel luidt noodklok: van de duizenden hectares te winnen bos is slechts vier hectare aangelegd | Enschede | tubantia.nl
  Na de Stichting Behoud Twents Landschap trekt ook Landschap Overijssel aan de bel: het lukt de provincie vooralsnog niet om aan haar eigen doel – het winnen van zo’n 4000 hectare bos – te voldoen. De stichting heeft zelfs een voorstel gedaan om een deel van de opgave uit handen te nemen van de provincie. Gedeputeerde Maurits von Martels (BBB) erkent dat de voortgang minder snel gaat dat gehoopt.

Provincie Gelderland

• ‘Stel waarborgfonds in bij storten van licht vervuilde bagger in zandwinplassen’
  Stel een waarborgfonds in bij storten van licht vervuilde bagger in diepe zandwinplassen. Dat voorstel doet de Gelderse gedeputeerde Ans Mol (BBB) in een gesprek met Onze IJssel, een platform voor initiatieven en verhalen over de rivier de IJssel.
• Een mooi initiatief, maar is een voedselbos wel haalbaar en betaalbaar? | Brabant | gelderlander.nl
  André Helder leest enthousiaste verhalen over voedselbossen. Hij leerde al op jonge leeftijd hoe planten groeien, daar komt veel bij kijken. Bij hem rijst dan ook de vraag: je kunt van een voedselbos eten, maar kun je er ook van leven?
• Waar wordt het als eerste écht spannend bij hoogwater? | Nieuws | gelderlander.nl
  Vaak is het vooral een mooi plaatje, maar soms is het levensgevaarlijk. Zoals dertig jaar geleden: toen werd het wel erg spannend en moesten mensen in Gelderland zelfs evacueren. Maar waar komt hoogwater eigenlijk vandaan? En wie lopen er nu nog het meeste gevaar?

Provincie Groningen

• Politieke partijen willen alleen nog inheemse planten: “Beter luisteren naar ecologen” | OOG Groningen
  De fracties van Partij voor het Noorden en Stadspartij 100% voor Groningen willen dat er bij toekomstige groenprojecten in de gemeente alleen nog gebruik gemaakt gaat worden van inheemse planten. Aanleiding voor deze oproep is het planten van exoten ter hoogte van het Sterrebos.
• Welke projecten in Noord-Drenthe en Groningen mogen 100 miljoen aan aardbevingsgeld verdelen? – RTV Drenthe
  100 miljoen euro per jaar voor meer onderwijs, zorg en welzijn. Dat krijgen Noord-Drenthe en Groningen de komende jaren. Een goedmakertje van het Rijk voor de schade die de gaswinning in Groningen in deze regio veroorzaakte. Maar waar gaat het geld precies naartoe? Kwartiermaker Henk Nijboer presenteert vanmiddag de zogeheten sociale agenda, waarin staat over welke projecten dit verdeeld wordt.

Provincie Fryslan

• Omrop Fryslan – Bodemdaling door gaswinning binnen toegestane grenzen
  De bodemdaling door gaswinning onder de Waddenzee is vorig jaar binnen de toegestane grenzen gebleven. Dat staat in het jaarlijkse rapport van gaswinbedrijf NAM. De Commissie milieueffectrapportage (m.e.r.) vindt deze conclusie aannemelijk. Er is sprake van waddenplaatverlaging, maar deze zou niet worden veroorzaakt door gaswinning, maar door natuurlijke oorzaken.
• Rechter beslist over natuurbescherming, Friese landbouw en natuur wachten met spanning af – Omrop Fryslân
  Krijgt de natuur voorrang boven economische vooruitgang? Op die vraag komt woensdag een antwoord. Dan doet de rechtbank uitspraak in de zaak van Greenpeace tegen de Staat der Nederlanden, over de staat van de natuur in ons land.
• Groningen krijgt 100 miljoen per jaar om de kwaliteit van leven te verbeteren. Kan Friesland het zelf? | LC commentaar – Leeuwarder Courant

Provincie Drenthe

• Fietspad in Drents natuurgebied verzakt door graafwerk beverfamilie
  In natuurgebied Hart van Drenthe is een fietspad verzakt door het graafwerk van een beverfamilie. Beverexpert van de provincie Cindy de Jonge noemt het tafereel ‘indrukwekkend’. “Het laat zien wat bevers kunnen doen met hun graverij”, zegt ze tegen RTV Drenthe.
• Een waterbom op Drenthe en Groningen? Dit zijn de gevolgen. ‘Wees voorbereid’ – Dagblad van het Noorden

Provincie Flevoland

• Omroep Flevoland – Nieuws – Grond deze winter ideaal voor mollen, hopen zijn ontelbaar
  Een drukke periode is aangebroken voor mollenvangers in Flevoland. In veel grasvelden, oevers en bermen maken mollen flinke hopen. Lang niet iedereen is daar blij mee, maar mollen kunnen op veel plekken gewoon hun gang gaan.
• Omroep Flevoland – Nieuws – Almere heeft enorme tekorten: ‘Geen ruimte om bezuinigingen terug te draaien’
  De geplande bezuinigingen in Almere moeten doorgevoerd worden om de enorme tekorten van de komende jaren op te lossen. Dat blijkt uit de vierde financiële kwartaalrapportage 2024. Dat is een document dat een actueel beeld geeft van hoe de gemeente er financieel voor staat. “Er is geen ruimte om de bezuinigingen terug te draaien”, valt te lezen in de rapportage.
• Omroep Flevoland – Nieuws – Voorwerp in net Urker vissers blijkt zwaar explosief: ‘Maak je niet altijd mee’
  Zes Urker vissers keken begin deze maand vreemd op toen ze aan het vissen waren voor de kust van IJmuiden. Toen zij het net ophaalden zat daar namelijk wat anders in dan alleen vis. Het bleek een explosief uit de Tweede Wereldoorlog.

Provincie Utrecht

• Gemeenteraad Utrecht schaart zich achter voortgang roeiersreservaat in Rijnenburg – NLroei
  Te Utrecht komt in de polder Rijnenburg een nieuwe woonwijk. Voorwaarde: de rijksoverheid moet eerst over de brug komen met budget voor openbaar vervoer. Dan kan er begonnen worden met de bouw van circa 25.000 woningen. De gemeente Utrecht werkt dit jaar aan de concretisering van die plannen. In 2026 wordt een uitgangspuntennotitie voorgelegd aan de Utrechtse gemeenteraad.
• Utrecht zet belangrijke stap naar schonere lucht: gemeenteraad stelt ambitieuze beleidsnota vast | gemeente Utrecht
  De gemeenteraad van Utrecht heeft de beleidsnota ‘Gezonde lucht voor iedereen’ vastgesteld, waarmee de stad belangrijke stappen zet richting betere luchtkwaliteit en gezondere inwoners. Het doel is om op termijn de strengere advieswaarden voor luchtkwaliteit van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) van 2021 te halen.
• Provincie Utrecht eist actie van het kabinet na stikstofuitspraak – RTV Utrecht
  De provincie Utrecht hoopt dat het kabinet “stevige maatregelen” neemt om het stikstofprobleem aan te pakken. Dat zegt gedeputeerde Mirjam Sterk (Natuur en Landbouw) nadat de rechter vandaag oordeelde dat de Staat al jarenlang te weinig doet om de natuur te beschermen tegen stikstofuitstoot.

Provincie Noord-Holland

• Noord-Holland wil meer opties voor nieuwe datacenters
  De provincie Noord-Holland wil in uitzonderlijke gevallen ruimte bieden aan datacenters buiten de aangewezen gebieden in de gemeenten Amsterdam, Haarlemmermeer en Hollands Kroon. Een ruime meerderheid van Provinciale Staten is positief, bleek tijdens een debat.
• Bodemdaling funest voor funderingen, maar ook voor gemeentekas
  Zaanstad komt jaarlijks 31 miljoen euro te kort om hogere kosten door bodemdaling te financieren, terwijl er vanuit het gemeentefonds iets minder dan zeven miljoen wordt overgemaakt. En met het ravijnjaar 2026 aan de horizon dreigt de financiële malheur nog groter te worden.

Provincie Zuid-Holland

• 1600 locaties in Zuid-Holland mogelijk verontreinigd met PFAS – Vroege Vogels – BNNVARA
  Zeker 1600 locaties in Zuid-Holland zijn mogelijk verontreinigd met PFAS. Dat staat in een rapport van adviesbureau Arcadis, dat op verzoek van de provincie een inventarisatie heeft gemaakt van potentiële PFAS-bronnen. Zuid-Holland laat nu op ongeveer 25 locaties, waar de kans (zeer) groot is dat daar chemische stoffen zitten, bodemonderzoek doen.
• Metro’s en trams gaan Rotterdam van stroom voorzien
  De Rotterdamse stadsvervoerder RET heeft een bijzondere oplossing bedacht voor het overbelaste stroomnet. Vanaf maandag gaat het bedrijf vanuit zijn eigen elektriciteitsnetwerk stroom leveren aan andere partijen, schrijft het AD. Directeur Linda Boot spreekt van een Europese primeur die op veel meer plekken in Nederland toepasbaar is.
• Provincie wil nu al maatregelen, nog voor de wolf hier in de regio is – Studio Alphen
  Een deel van de Provinciale Staten van Zuid-Holland wil preventieve maatregelen voor als de wolf de provincie binnenkomt. Zuid-Holland is de enige provincie in ons land waar het dier nog nooit is gespot. Toch willen heel wat politieke partijen dat er voorzorgsmaatregelen komen, zoals subsidies voor wolfwerende rasters.

Provincie Zeeland

• Zeeland reageert op stikstofuitspraak: ‘We gaan doen wat wel kan’ – Al het nieuws uit Tholen
  Door de uitspraak van de Raad van State mag ongebruikte stikstofruimte met terugwerkende kracht niet worden ingezet zonder natuurvergunning. “Dit heeft grote gevolgen voor onder meer de woondeal, verduurzaming en de energie- en klimaatopgave”, reageert de provincie Zeeland op de uitspraak. “We gaan aan de slag met maatregelen om de stikstofreductie in Zeeland te realiseren.”
• BBB Zeeland: ‘Laat Middelburg zelf opdraaien voor kosten bouwroute naar Waterpark Veerse Meer’ | Middelburg | pzc.nl
  De Zeeuwse BBB vindt dat de gemeente Middelburg zélf voor de kosten van een bouwroute naar Waterpark Veerse Meer moet opdraaien. Zeker nu lijkt te worden gekozen voor een weg die door de 30-kilometerzone van Lewedorp loopt.
• Twintig bestrijders jagen in Zeeland op muskusratten, maar toch stijgen de aantallen | Terneuzen | pzc.nl
  Maar liefst twintig mensen zijn dagelijks in Zeeland in de weer om muskusratten op te sporen en te bestrijden. Toch wil het nog niet echt lukken om het dier helemaal uit te roeien. Sterker nog: het afgelopen jaar werden zelfs meer exemplaren gevangen dan het jaar ervoor.

Provincie Noord-Brabant

• Eerste damwanden van project Meanderende Maas de grond in
  Na een periode van voorbereidingen is aannemer Boskalis met het plaatsen van de eerste damwanden begonnen aan de uitvoering van het project Meanderende Maas. De dijk wordt tussen Ravenstein tot Lith over een lengte van 26,6 kilometer versterkt omdat er problemen zijn met de hoogte, de stabiliteit en piping.
• Nature Today | Bijenlandschap West-Brabant: “Hoopgevend dat iedereen bijen kan helpen”
  Wilde bijen hebben gevarieerd voedsel nodig en een plekje om te nestelen. Dat lijkt niet veel gevraagd, maar toch hebben de bijen het moeilijk. Daarom steunt de organisatie Bijenlandschap West-Brabant de wilde bij. Na zes jaar en veel verschillende projecten zijn de resultaten veelbelovend.
• Brabant wil extra geld van Rijk zien na Greenpeace-uitspraak | Stal-en-Akker.nl – Landbouwnieuws voor Zuid-Nederland
  Het Rijk zal volgens Noord-Brabant met extra middelen en oplossingen moeten komen na de ‘Greenpeace-uitspraak’ van woensdag.

Provincie Limburg

• Waterschap Limburg schikt met OM over incidenten op zuiveringen
  Het Openbaar Ministerie (OM) heeft Waterschap Limburg een boete opgelegd voor het onjuist of niet tijdig melden van vier incidenten op de rioolwaterzuiveringen van Simpelveld en Panheel. Het gaat om een schikking, waarmee het waterschap zichzelf de gang naar de rechtbank bespaart.
• Zorgen om drinkwater minder groot dan in de rest van het land – L1 Nieuws
  Er zijn terechte zorgen over de kwaliteit en kwantiteit van het drinkwater in Limburg, maar ten opzichte van andere delen in het land, is de situatie relatief gunstig. Dat zei gedeputeerde Michael Theuns vrijdag tijdens een commissievergadering in het gouvernement.

Caribisch Nederland

Meer betaalbare woningen in Caribisch Nederland | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl

Verbrandingsoven Bonaire niet meer in bedrijf na verontrustende meetwaarden – Bonaire.Nu
Het Bestuurscollege van Bonaire heeft naar aanleidingen van eerdere metingen vervolgonderzoeken ingesteld naar de gevolgen van afvalverbranding en de brand op de stortplaats bij Lagun.