Week-nieuwsbrief RWS Bodem en Ondergrond (6 2025)

1. Consultatie Verzamelbesluit Omgevingswet bodem en water 2026

Het Verzamelbesluit Omgevingswet IenW bodem en water 2026 is op 31 januari 2025 in consultatie gegaan. Dit ontwerpbesluit bevat wijzigingen voor het onderwerp bodem in het Besluit activiteiten leefomgeving, Omgevingsbesluit en het Besluit bodemkwaliteit. Het doel van de wijzigingen is het herstellen van fouten en het aanscherpen of versoepelen van inhoudelijke eisen voor het onderwerp bodem. Ook zijn de bepalingen over lozingen door de glastuinbouw beter in overeenstemming gebracht met de oorspronkelijke werking in het voormalige Activiteitenbesluit. U kunt tot en met 2 maart 2025 reageren via de website internetconsultatie.nl.

Lees verder: Consultatie Verzamelbesluit Omgevingswet bodem en water 2026 | Informatiepunt Leefomgeving

2. “Ik heb nooit om aandacht voor het programma hoeven te vragen”

In december 2024 is het Programma Versterking Bodemstelsel afgerond. De circa 40 maatregelen om Kwalibo te verbeteren zijn zo goed als allemaal geïmplementeerd. Bart Crijns en Arthur de Groof van het ministerie van IenW blikken terug op de samenwerking met betrokken partijen en kijken alvast vooruit. Naar aanleiding van een beleidsevaluatie heeft het Programma Versterking Bodemstelsel van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) gezorgd voor de implementatie van zo’n 40 verbetermaatregelen in dit Kwalibo stelsel. De uitvoering van het programma vond plaats in overleg met en met inbreng van brancheorganisaties, certificerende instellingen, Raad voor Accreditatie, schemabeheerders, NEN en omgevingsdiensten.

Lees verder

3.  VTH-stelsel is nog steeds ‘vrijblijvend en fragmentarisch’

Hoe gaat het met het VTH-stelsel, oftewel het stelsel van Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving waarvan de 29 omgevingsdiensten de handen en voeten zijn? Dat wil de Tweede Kamercommissie van Infrastructuur en Waterstaat graag weten nu het verbeterprogramma van de afgelopen jaren is afgerond. Om die reden is er donderdag een rondetafelgesprek met overheden, belangenorganisaties en omgevingsdiensten. Duidelijk mag zijn dat nog steeds dezelfde conclusie getrokken wordt als jaren geleden: het stelsel is te vrijblijvend en fragmentarisch.
Lees verder

Zie ook:

4. Minister Mona Keijzer ontdekt de ondergrond

“Fascinerend. Deze kennis is onmisbaar voor de dringende beslissingen die we moeten nemen over de inrichting van Nederland”, zei minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening tijdens een bezoek aan de Geologische Dienst Nederland. De wereld onder je voeten, wat is daar allemaal te vinden? En waarom is het belangrijk om dat te weten? Tijdens het werkbezoek, georganiseerd samen met het programma BRO, kreeg de minister samen met directeur-generaal Ruimtelijke Ordening Marjolein Jansen, daar een uitgebreide uitleg over.
Lees verder

5. PFAS in bloed testpersonen overal in Nederland: niet alleen rond Chemours

Mensen in alle provincies van Nederland hebben PFAS in hun bloed. Dat blijkt uit een zogeheten signaalstudie van stichting Tegengif onder 13 deelnemers. Alle deelnemers hadden PFAS, waaronder PFOA, een stof die vroeger door Chemours werd geproduceerd. “Dit kleinschalige onderzoek toont de noodzaak van een nationaal biomonitoringsprogramma aan,” stelt hoogleraar Majorie van Duursen (VU Amsterdam) in het Algemeen Dagblad.
Lees verder

6. Nieuwsbrieven en bijeenkomsten

Nieuwsbrieven

Bijeenkomsten

7. Nieuws over de Omgevingswet

9. Nieuws over Biodiversiteit en duurzaam bodemgebruik

10. Nieuws over de Circulaire economie

  • Nationale Hackathon Circulaire Economie gaat van start – Duurzaam Ondernemen
    Meer dan 400 studenten van mbo’s, hbo’s en universiteiten uit het hele land werken aan een vraagstuk van bol en Het Goed tijdens de Nationale Hackathon Circulaire Economie van 3 tot en met 7 februari. De uitdaging voor deze vijfde editie: ‘Hoe stimuleren retailers jongeren om te kiezen voor circulaire consumptiegoederen in plaats van nieuwkoop?’

11. Nieuws over de energietransitie en klimaatverandering

  • Europese Commissie steekt 55 miljoen euro in CO2-opslag in Nederlandse gasvelden in de Noordzee – Brusselse Nieuwe
    De Europese Commissie heeft een subsidie van bijna 55 miljoen euro toegekend aan een Nederlands project voor de opslag van CO2-uitstoot in lege gasvelden in de Noordzee. Het geld is bedoeld voor de bouw van de L10 CO2-opslagfaciliteit, een installatie die CO2-opslag mogelijk maakt op het Nederlandse continentale plat. Dit is een gebied in de Noordzee waar voormalige gasvelden nu worden gebruikt voor het opslaan van CO2, wat wordt gezien als een belangrijke stap in het verminderen van de uitstoot.
  • VNG wil impasse warmtenetten doorbreken | VNG
    De VNG onderschrijft het advies van verkenner Frans Rooijers om private warmtebedrijven zo snel mogelijk publiek te maken. Op 23 januari heeft hij dit advies aan de minister van KGG aangeboden aan de Tweede Kamer. Om de doelen in de gebouwde omgeving te halen moet een doorbraak geforceerd worden.
  • ‘Energietransitie in gevaar bij landelijke windmolennorm’
    Lokaal maatwerk beschermt burgers beter tegen de geluidsoverlast van windturbines dan een landelijke norm, aldus de decentrale koepels in een position paper. Vandaag wijdt de Tweede Kamer een commissiedebat aan dit onderwerp.

12. Nieuws over klimaatadaptatie en Bodemdaling

12. Nieuws over (grond)water

  • Factsheet KRW en drinkwaterbronnen: de tijd dringt, Nederland dreigt deadline te missen – Vewin
    In opdracht van Vewin is een serie factsheets gemaakt rondom stofgroepen die in verband met de doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW) voor drinkwaterbronnen met urgentie moeten worden aangepakt. De vijfde in deze reeks laat zien hoe het ervoor staat met (het halen van) de KRW-doelen voor drinkwaterbronnen, en waarom het cruciaal is om deze doelen zo snel mogelijk te halen.
  • Aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen in drinkwaterbronnen blijft zorgwekkend – Vewin
    Recent onderzoek van KWR naar de aanwezigheid van resten van bestrijdingsmiddelen in Nederlandse drinkwaterbronnen toont aan dat bestrijdingsmiddelen nog steeds een aanzienlijke druk uitoefenen op de kwaliteit van Nederlandse drinkwaterbronnen. Hoewel de belasting op oppervlaktewater licht lijkt af te nemen, neemt de druk op grondwaterbronnen juist toe. 
  • Sociaal-economische keuzes nodig voor toekomstbestendige omgang met water
    De uitdagingen in Nederland rond waterkwaliteit, waterbeschikbaarheid en waterveiligheid vragen om een combinatie van technologische innovaties en sociaal-economische keuzes. Dat zegt de Sociaal-Economische Raad (SER) in de signalering ‘Naar een toekomstbestendige omgang met water’, die is bedoeld om het gesprek hierover verder te brengen.
  • Watersnoodramp 1825 flink herdacht in Overijssel en Friesland
    Op 4 en 5 februari 1825 waren er enorme overstromingen in met name het gebied van de Zuiderzee, nadat door een stormvloed heel wat dijken doorbraken. Er vielen 380 doden te betreuren en complete veestapels verdronken. Het zwaarst getroffen werden Overijssel en Friesland. Vooral in deze provincies worden herdenkingsactiviteiten georganiseerd. Zo luiden honderden kerken speciaal de klokken op 2 februari in Friesland en op 4 februari in Overijssel. Ook is er een Watersnoodsymposium op 5 februari in Kampen, met onder anderen deltacommissaris Co Verdaas en hoogleraar Lotte Jensen.

13. Nieuws uit de regio

Vanuit of over de regio nog de volgende berichten:

Provincie Overijssel

Provincie Gelderland

  • Grondwater op en rond de Veluwe op meer dan 1500 locaties gemonitord
    Hoe ziet een toekomstbestendig watersysteem op en rond de Veluwe eruit? Om daarachter te komen, gaat Aveco de Bondt de komende jaren op meer dan 1.500 locaties het grondwater meten en monitoren. Dat moet de opdrachtgevers, Waterschap Vallei en Veluwe en 25 gemeenten, de nodige inzichten opleveren.
  • Eensgezinde gemeenteraad houdt rug recht tegen Rijkswaterstaat – Omroep Gelderland
    De gemeenteraad van West Maas en Waal steekt een stokje voor de plannen van onder andere Rijkswaterstaat voor een serie nevengeulen in de uiterwaarden van Wamel, Dreumel en Heerewaarden. Alle raadsfracties stemden donderdag in een gezamenlijke verklaring unaniem tegen het ambitieuze plan. Zij deden dit ten overstaan van een volle publiekstribune.
  • Een toekomstbestendig energiesysteem in Gelderland
    Gedeputeerde Staten (GS) hebben het provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (pMIEK) vastgesteld. Het pMIEK bevat een lijst van belangrijke projecten op het gebied van energie-infrastructuur. Deze projecten zijn noodzakelijk voor een toekomstbestendig energiesysteem.
  • Strengere stikstofregels rond kwetsbare natuurgebieden in Gelderland – Vroege Vogels – BNNVARA
    De provincie Gelderland werkt aan een plan om flink minder stikstofuitstoot toe te staan rond kwetsbare natuurgebieden. Bedrijven in die zogenoemde “zoneringen” krijgen met strengere regels te maken. Daarmee willen Gedeputeerde Staten de vergunningverlening in de provincie “van het slot halen”, zei gedeputeerde Ans Mol bij een commissievergadering.
  • Vaststellen beheersplan brengt optreden tegen probleemwolven dichterbij in Gelderland – Nieuwe Oogst
    Zowel de het Bestuur van de Faunabeheereenheid en Gedeputeerde Staten (GS) van Gelderland hebben het provinciale faunabeheerplan wolf goedgekeurd. Optreden tegen probleemwolven is daarmee dichterbij gekomen. Het plan bevat ook de basis voor populatiebeheer (sturen op aantallen) op termijn. De Gelderse wolvencommissie is niet berokken geweest bij dit plan.

Provincie Groningen

  • Nieuwe stap naar een duurzaam warmtenet voor Groningen | Gemeente Groningen
    De provincie Groningen, de gemeenten Het Hogeland, Eemsdelta en Groningen, Groningen Seaports, WarmteStad, Gasunie en Enpuls gaan nauwer samenwerken om een warmtenet te ontwikkelen. Dit warmtenet kan in de toekomst 80.000 woningen en gebouwen verwarmen zonder aardgas. De betrokken partijen onderzoeken of dit haalbaar is en hoe ze dit het beste kunnen aanpakken.
  • Gaswinningsproblematiek leidt tot onzekerheid en stress bij ondernemers in Groningen – Eemskrant.nl | Nieuws uit de regio Eemsdelta
    Ondernemers in Groningen ondervinden grote gevolgen van de gaswinningsproblematiek. Zij kampen met onzekerheid over hun financiële situatie en maken zich zorgen over de toekomst van hun bedrijf. Dit blijkt uit het onderzoek Gronings Perspectief, van het Nivel en de Rijksuniversiteit Groningen, waarbij 20 ondernemers zijn geïnterviewd. Het onderzoek laat ook zien dat regelingen en ondersteuning voor ondernemers vaak niet toereikend of niet zijn afgestemd op hun situatie. Dit veroorzaakt frustratie en stress.

Provincie Fryslan

Provincie Drenthe

Provincie Flevoland

Provincie Utrecht

Provincie Noord-Holland

Provincie Zuid-Holland

Provincie Zeeland

Provincie Noord-Brabant

  • VVD Helmond: ‘Hoe klimaatadaptief is het nieuwe Wijkpark Brouwhuis?’ – Ditishelmond.nl
    Op 14 september vorig jaar was de feestelijke opening van het geheel vernieuwde wijkpark in Brouwhuis. Een plek die direct een succes was bij zowel jong als oud. Maar toen kwam de regen. Waardoor het park veranderde in een ‘poel van ellende’. De lokale VVD maakt zich dan ook zorgen. Want hoe klimaatadaptief is het nieuwe Wijkpark Brouwhuis nu eigenlijk?
  • Geertruidenberg, een belangrijk energieknooppunt in de energietransitie | Gemeente Geertruidenberg
    Gemeente Geertruidenberg speelt een belangrijke rol in het landelijke en regionale energiesysteem. Het Amergebied, met de Amercentrale en diverse hoogspanningsstations, is een belangrijk knooppunt. In de Klimaatwet is vastgelegd dat Nederland in 2050 gestopt moet zijn met het verbranden van fossiele brandstoffen (steenkool, olie en gas). Om dit te bereiken moeten we op een andere manier aan onze energiebehoeften voldoen. Dit noemen we de energietransitie. De energietransitie gaat op dit moment hard. Vooral door de grote vraag naar elektriciteit is het bestaande energiesysteem niet voldoende. Hiervan merken we de gevolgen al. Bijvoorbeeld het ‘op slot zitten’ (netcongestie) van het elektriciteitsnetwerk. Om deze netcongestie op te lossen, investeert het Rijk flink in een nieuwe energie-infrastructuur
  • Minister kiest kabelroute door binnenwateren en converterstation in Geertruidenberg – Gemeente Oosterhout
    De minister heeft de Binnenwaterenroute gekozen voor de ondergrondse kabel van Net op zee Nederwiek 3. Deze route loopt via de Voordelta, het Haringvliet, het Hollands Diep en de Amer. Het converterstation komt aan de Standhazensedijk in Geertruidenberg. Dit betekent dat het converterstation voor Nederwiek 3 niet in Oosterhout komt. 
  • Brabant wil als eerste provincie in Nederland een eigen warmtenet – Omroep Brabant
    Een eigen warmtebedrijf dat helpt bij het aardgasvrij maken van Brabant. Niet alleen bedoeld voor de grote gemeenten, maar ook voor de kleinere kernen. Met dit onderzoek naar de haalbaarheid daarvan komt een lang gekoesterde wens van onder meer de SP in vervulling. De handtekeningen werden donderdag gezet. Brabant is de eerste provincie in Nederland die dit zo aanpakt: Een proeftuin voor de rest van Nederland.
  • Waarom het grondwaterpeil juist op de Maashorst zo hoog is en blijft – Waterschap Aa en Maas
    Door de extreem natte jaren 2023 en 2024 zijn de grondwaterstanden op hoge zandgronden flink gestegen, soms met overlast tot gevolg. Dat speelt in heel Nederland, waaronder op en rond de Maashorst in ons werkgebied. In een artikel in het Brabants Dagblad leggen onze bestuurder Ernest de Groot en adviseur peilbeheer Jos Kruit(verwijst naar een andere website) (opent in nieuw venster) uit hoe dat komt. En wat het waterschap wel en niet kan doen.
  • Brabant onderzoekt publieke warmtevoorziening – Brabant
    De provincie Noord-Brabant, Enexis Groep en Energie Beheer Nederland (EBN) onderzoeken of een warmtebedrijf met een publiek meerderheidsbelang financieel en juridisch levensvatbaar is. Ze tekenen daartoe donderdag 30 januari een intentieovereenkomst.
  • Heel Brabant gaat van het aardgas af, maar dan wel via een collectief warmtenet: ‘Energie moet betaalbaar blijven’ | Brabant | ed.nl
    Van het aardgas afstappen: vroeg of laat moeten we het allemaal. Maar een warmtepomp is niet voor elke portemonnee een optie en het is ook de vraag of het wenselijk is wanneer heel Nederland er een voor zichzelf aanschaft. In Brabant volgt daarom onderzoek naar een collectief warmtenet, waarvoor donderdag handtekeningen werden gezet.
  • Eerste damwanden van project Meanderende Maas de grond in
    Na een periode van voorbereidingen is aannemer Boskalis met het plaatsen van de eerste damwanden begonnen aan de uitvoering van het project Meanderende Maas. De dijk wordt tussen Ravenstein tot Lith over een lengte van 26,6 kilometer versterkt omdat er problemen zijn met de hoogte, de stabiliteit en piping.

Provincie Limburg

  • Plan verbetering Maasnatuur tussen Ohé en Laak en Reuver
    Rijkswaterstaat heeft een plan uitgewerkt om de noordelijke Grensmaas en zuidelijke Zandmaas op 7 locaties natuurvriendelijker in te richten. Dit zogeheten Ontwerp-Projectbesluit ligt nu ter inzage, wat betekent dat iedereen erop kan reageren.
  • Rijkswaterstaat werkt op 7 locaties aan herstel Maasnatuur
    Rijkswaterstaat gaat de Maas natuurvriendelijker inrichten op zeven locaties ten noorden en zuiden van Roermond. Zo worden er nieuwe geulen aangelegd, kwelgeulen hersteld en stenen verwijderd op delen van de oever. De uitvoering is gepland in 2026 en 2027.

Caribisch Nederland

Eilandsraad voert gesprekken in Nederland in kader van versterking samenwerking – Bonaire.Nu
Van 24 tot en met 29 januari 2025 bracht een delegatie van de Eilandsraad van Bonaire een werkbezoek aan Nederland. Het bezoek, bestaande uit raadsleden Désirée Coffie, Benito Dirksz, Cyril Vrolijk en Salma Serberie, samen met de griffier, had als doel de samenwerking met Nederlandse overheidsinstanties te versterken en bestuurlijke en democratische processen beter op elkaar af te stemmen.

Bonaire beleeft warmste jaar ooit gemeten – Bonaire.Nu
Bonaire heeft in 2024 het warmste jaar sinds het begin van de metingen beleefd. De gemiddelde jaartemperatuur kwam uit op 29,1 graden Celsius, waarmee het vorige record werd verbroken. Dit blijkt uit het jaarlijkse klimaatrapport van het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI). De stijgende temperaturen op Bonaire passen binnen een bredere wereldwijde trend van klimaatverandering.